Soru:
Aşağıdaki şemada bir eklemin yapısı gösterilmiştir. Bu eklemde 1, 2 ve 3 numaralı yapıların isimlerini yazınız ve bu eklemin "Oynar Eklem" olmasını sağlayan iki temel özelliği açıklayınız.
[Şema Açıklaması:] 1) İki kemiğin birleştiği uçlar, 2) Kemik uçlarını kaplayan yapı, 3) Eklem boşluğunu dolduran ve kemik uçlarını kayganlaştıran sıvı.
Çözüm:
💡 Önce şemadaki yapıları tanımlayalım, ardından oynar eklemin özelliklerini belirleyelim.
- ➡️ 1 Numaralı Yapı (Kemik Uçları): Oynar eklemlerde hareketi kolaylaştırmak için kemik uçları yuvarlak ve pürüzsüzdür. Bu yapıya Eklem Başı ve Eklem Çukuru denir.
- ➡️ 2 Numaralı Yapı (Kemik Uçlarını Kaplayan Yapı): Kemiklerin birbirine sürtünerek aşınmasını engelleyen kaygan ve esnek yapıdır. Buna Kıkırdak Doku denir.
- ➡️ 3 Numaralı Yapı (Eklem Boşluğundaki Sıvı): Eklem hareketini sürtünmesiz hale getiren, kayganlaştırıcı bir sıvıdır. Buna Eklem Sıvısı (Sinovyal Sıvı) denir.
Şimdi, bu eklemin "Oynar Eklem" olmasını sağlayan iki temel özellik:
- ➡️ Özellik 1: Kemik uçlarının kıkırdak doku ile kaplı olması sürtünmeyi azaltarak rahat hareketi sağlar.
- ➡️ Özellik 2: Eklemlerin içindeki eklem sıvısının (sinovyal sıvı) bulunması, kemik uçlarının kaygan bir ortamda hareket etmesine olanak tanır, adeta bir yağlama görevi görür.
✅ Sonuç: 1) Eklem Başı/Çukuru, 2) Kıkırdak Doku, 3) Eklem Sıvısı. Oynar eklem olmasının nedeni; kıkırdak doku ve eklem sıvısının varlığıdır.