Soru: Dostoyevski'nin Suç ve Ceza romanında Raskolnikov'un işlediği cinayetin ardındaki temel motivasyon nedir? Bu motivasyon, romanın ana fikriyle nasıl ilişkilidir?
Çözüm: Raskolnikov'un cinayet işlemesinin temel motivasyonu, "üstün insan" teorisidir. Bu teoriye göre, olağanüstü bireyler (Napolyon gibi) toplumun iyiliği için ahlak kurallarını çiğneyebilir ve suç işleyebilir. Raskolnikov, kendisini böyle bir üstün insan olarak görerek, sömürücü tefeci Alyona Ivanovna'yı öldürmeyi meşrulaştırır. Ancak, romanın ana fikri bu teorinin yanlışlığını ve insan ruhunda yol açtığı yıkımı vurgular. Raskolnikov, cinayetten sonra yoğun bir vicdan azabı ve psikolojik çöküntü yaşar, bu da suçun asla haklı çıkarılamayacağını ve her bireyin evrensel ahlaki yasalara tabi olduğunu gösterir. Sonunda, Sonya'nın rehberliğinde itiraf edip cezasını çekerek ruhsal arınmaya başlar, bu da romanın insanlığın ancak sevgi, merhamet ve sorumlulukla kurtulabileceği ana fikrini pekiştirir.
