🌍 10. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 2. Yazılı 4. Senaryo: Hazır Mıyız?
Merhaba gençler! Coğrafya yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları tekrar etmenize yardımcı olacak. Unutmayın, coğrafya sadece ezber değil, aynı zamanda dünyayı anlamaktır. Şimdi konulara göz atalım!
🗺️ Harita Bilgisi
- 🧭 Ölçek: Harita üzerindeki mesafelerin, gerçek dünyadaki mesafelere oranıdır. Büyük ölçekli haritalar daha ayrıntılıdır, küçük ölçekli haritalar ise daha geniş alanları gösterir.
- 📍 Projeksiyon: Dünya'nın küresel şeklini düz bir yüzeye aktarma yöntemidir. Her projeksiyonun kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Örneğin, Mercator projeksiyonu şekilleri korurken alanları bozar.
- 🌐 Koordinat Sistemi: Enlem ve boylam çizgileriyle Dünya üzerindeki herhangi bir noktanın yerini belirlememizi sağlar. Ekvator enlemin, Greenwich ise boylamın başlangıç noktasıdır.
🏞️ Doğal Sistemler
- ☀️ İklim Elemanları: Sıcaklık, basınç, rüzgar, nem ve yağış gibi atmosfer olaylarıdır. Bu elemanlar, bir yerin iklimini belirler.
- 🌬️ Rüzgarlar: Yüksek basınçtan alçak basınca doğru hareket eden hava akımlarıdır. Sürekli rüzgarlar, mevsimlik rüzgarlar ve yerel rüzgarlar gibi çeşitleri vardır.
- 💧 Su Döngüsü: Suyun yeryüzü, atmosfer ve yer altı arasında sürekli olarak dolaşımını ifade eder. Buharlaşma, yoğunlaşma, yağış ve yüzey akışı gibi aşamalardan oluşur.
- ⛰️ Yer Şekilleri: Dağlar, ovalar, platolar, vadiler gibi yeryüzündeki çeşitli şekillerdir. İç kuvvetler (depremler, volkanizma) ve dış kuvvetler (akarsular, rüzgarlar) tarafından oluşturulurlar.
🧑🤝🧑 Beşeri Sistemler
- 🏘️ Nüfus: Belirli bir alanda yaşayan insan sayısıdır. Nüfusun dağılımı, yoğunluğu, artış hızı ve yapısı gibi özellikler önemlidir.
- 🏭 Ekonomik Faaliyetler: İnsanların geçimini sağlamak için yaptıkları işlerdir. Tarım, sanayi, hizmet ve ticaret gibi sektörlere ayrılır.
- 🏙️ Yerleşmeler: İnsanların barındığı ve yaşadığı alanlardır. Kırsal yerleşmeler ve kentsel yerleşmeler olarak ikiye ayrılır.
📝 Örnek Soru Tipleri
Soru 1: Ölçeği 1/50.000 olan bir haritada iki şehir arasındaki mesafe 8 cm olarak ölçülmüştür. Bu iki şehir arasındaki gerçek mesafe kaç kilometredir?
Çözüm: 8 cm x 50.000 = 400.000 cm = 4 km
Soru 2: Türkiye'de yazların sıcak ve kurak, kışların ılık ve yağışlı geçtiği iklim tipi hangisidir?
Cevap: Akdeniz İklimi
Soru 3: Bir bölgedeki nüfusun hızla artmasının nedenleri neler olabilir?
Cevap: Doğum oranlarının yüksek olması, ölüm oranlarının düşük olması, iç veya dış göçlerin yoğun olması.
Umarım bu senaryo, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
