📚 10. Sınıf Felsefe 2. Dönem 2. Yazılı 1. Senaryo
🤔 Felsefenin Anlamı ve Önemi
Felsefe, varlık, bilgi, değerler, akıl, zihin ve dil gibi konularla ilgili temel soruları ele alan bir düşünce sistemidir. Felsefe, hayatı ve evreni anlamamıza yardımcı olurken, eleştirel düşünme becerilerimizi de geliştirir.
- 💡 Varlık Felsefesi (Ontoloji): Varlığın ne olduğunu, temel özelliklerini inceler. "Evrende neler vardır?", "Gerçeklik nedir?" gibi sorulara cevap arar.
- 🧠 Bilgi Felsefesi (Epistemoloji): Bilginin kaynağı, sınırları ve doğruluğu üzerine düşünür. "Bilgiye nasıl ulaşırız?", "Doğru bilgi mümkün müdür?" gibi sorular sorar.
- ⚖️ Değer Felsefesi (Aksiyoloji): Değerlerin ne olduğunu, ahlaki değerlerin nasıl belirlendiğini araştırır. "İyi ve kötü nedir?", "Adalet nedir?" gibi sorulara odaklanır.
🧐 Ahlak Felsefesi
Ahlak felsefesi, doğru ve yanlış davranışların neler olduğunu, ahlaki ilkelerin nasıl belirlendiğini inceler. İnsanların nasıl yaşaması gerektiği konusunda yol gösterir.
- 😇 Erdem Etiği: İyi bir insan olmanın yollarını araştırır. Cesaret, adalet, bilgelik gibi erdemlere odaklanır.
- 🎯 Sonuç Etiği (Faydacılık): Bir eylemin ahlaki değerini, sonuçlarına göre belirler. En çok sayıda insana en çok fayda sağlayan eylem, ahlaki olarak doğrudur.
- 📜 Ödev Etiği (Deontoloji): Ahlaki kurallara uymayı esas alır. Bir eylemin ahlaki değeri, sonuçlarından bağımsız olarak, kurallara uygun olup olmamasına bağlıdır.
🗣️ Siyaset Felsefesi
Siyaset felsefesi, devletin ne olduğunu, nasıl yönetilmesi gerektiğini, adalet ve özgürlük kavramlarını inceler. İyi bir toplumun nasıl olması gerektiği üzerine düşünür.
- 🤝 Demokrasi: Halkın yönetimi demektir. Halk, yöneticilerini seçer ve devletin yönetimine katılır.
- 👑 Monarşi: Tek kişinin yönetimi demektir. Genellikle kral veya kraliçe tarafından yönetilir.
- 🏛️ Oligarşi: Bir grup insanın yönetimi demektir. Genellikle zengin veya güçlü kişilerden oluşan bir grup devleti yönetir.
🎨 Sanat Felsefesi (Estetik)
Sanat felsefesi, sanatın ne olduğunu, güzelliğin ne olduğunu, sanat eserlerinin nasıl değerlendirilmesi gerektiğini inceler. Sanatın insan yaşamındaki rolünü araştırır.
- 🖼️ Sanat Nedir?: Sanatın tanımı, farklı dönemlerde ve kültürlerde değişebilir. Genellikle yaratıcılık, estetik değer ve ifade gücüyle ilişkilendirilir.
- 💖 Güzellik Nedir?: Güzellik, öznel bir deneyimdir. Bir kişi için güzel olan, başka biri için olmayabilir.
- 🎭 Sanatın İşlevi: Sanat, insanlara estetik zevk verir, duygularını ifade etmelerine yardımcı olur, toplumsal sorunlara dikkat çeker ve kültürel mirası korur.
