📚 10. Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılı 3. Senaryo: Hazır Olun!
Merhaba arkadaşlar! 10. sınıf tarih dersinin 2. dönem 2. yazılısına hazırlanırken, 3. senaryoyu inceleyeceğiz. Bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek olası soru tiplerini ve konuları kapsıyor. Sakın kaçırmayın!
🌍 1. Dünya Savaşı ve Sonuçları
1. Dünya Savaşı, 20. yüzyılın en büyük felaketlerinden biriydi. Sadece Avrupa'yı değil, tüm dünyayı derinden etkiledi. Şimdi bu önemli konuyu hatırlayalım:
- 💥 Savaşın Nedenleri: Milliyetçilik akımı, sömürgecilik yarışı, devletler arası bloklaşmalar (İttifak ve İtilaf Devletleri) ve silahlanma yarışı gibi faktörler savaşın temel nedenleriydi.
- ⚔️ Savaşın Gelişimi: Savaş, Avusturya-Macaristan veliahtının öldürülmesiyle başladı. Osmanlı Devleti de İttifak Devletleri yanında savaşa girdi.
- 📜 Savaşın Sonuçları: İmparatorluklar yıkıldı (Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Rusya), yeni devletler kuruldu. Versay, Saint-Germain, Sevr gibi antlaşmalar imzalandı. Milletler Cemiyeti kuruldu.
🇹🇷 Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sonrası
Osmanlı Devleti için 1. Dünya Savaşı'nın sonu pek de parlak olmadı. Mondros Ateşkes Antlaşması ile ülke işgale açık hale geldi:
- 📜 Mondros'un Maddeleri: Osmanlı ordusu terhis edilecek, tüm ulaşım ve haberleşme araçlarına el konulacak, İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit eden bir durum ortaya çıkarsa herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecekti.
- 🔥 İşgaller: Mondros'tan sonra İtilaf Devletleri Anadolu'yu işgal etmeye başladılar. İzmir, İngilizler tarafından Yunanlılara işgal ettirildi.
- ✊ Cemiyetler ve Direniş: İşgallere karşı halk, Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kurarak direnişe geçti. Kuva-yı Milliye birlikleri oluşturuldu.
🌟 Milli Mücadele'ye Hazırlık Dönemi
Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışıyla Milli Mücadele resmen başladı. Bu dönemde yapılan önemli çalışmaları hatırlayalım:
- 📍 Samsun'a Çıkış: Mustafa Kemal, 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderildi. Amacı, bölgedeki karışıklıkları gidermekti.
- 📜 Amasya Genelgesi: "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir." denilerek Milli Mücadele'nin gerekçesi, amacı ve yöntemi belirlendi.
- 🏛️ Erzurum ve Sivas Kongreleri: Erzurum Kongresi'nde bölgesel kararlar alınırken, Sivas Kongresi'nde tüm cemiyetler birleştirilerek Milli Mücadele tek elden yürütülmeye başlandı.
- 🇹🇷 Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması: 23 Nisan 1920'de TBMM açıldı. Mustafa Kemal, Meclis Başkanı seçildi.
⚔️ Kurtuluş Savaşı Cepheleri
Kurtuluş Savaşı, vatanı düşman işgalinden kurtarmak için verilen büyük bir mücadeleydi. Üç cephede savaşlar yapıldı:
- 🛡️ Doğu Cephesi: Ermenilere karşı savaşıldı. Kazım Karabekir komutasındaki ordumuz Gümrü Antlaşması'nı imzalayarak Doğu Cephesi'ni kapattı.
- ⚔️ Güney Cephesi: Fransızlar ve Ermenilere karşı yerel direniş güçleri (Kuva-yı Milliye) savaştı. Ankara Antlaşması ile Güney Cephesi kapandı.
- 🇬🇷 Batı Cephesi: Yunanlılara karşı savaşıldı. I. ve II. İnönü Savaşları, Kütahya-Eskişehir Savaşları, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz bu cephede yaşandı.
Umarım bu tekrar, sınavınız için faydalı olur. Başarılar dilerim!
