🧬 11. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık (5. Senaryo)
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları tekrar etmenize yardımcı olacak. Sakin olun, konuları adım adım inceleyeceğiz.
🦠 Hücre Bölünmesi
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) görülen, kromozom sayısının değişmediği bölünme şeklidir. Amaç, büyümeyi, onarımı ve eşeysiz üremeyi sağlamaktır.
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (eşey hücreleri) görülen, kromozom sayısının yarıya indiği bölünme şeklidir. Amaç, tür içi kromozom sayısının sabit kalmasını sağlamaktır.
🧬 Kalıtım
- 🍎 Gen: DNA üzerinde belirli bir özelliği belirleyen bölgedir.
- 🧬 Kromozom: DNA'nın proteinlerle paketlenmiş halidir.
- 🌱 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır (örneğin, göz rengi geni için mavi veya kahverengi alelleri).
- 🌸 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 🍎 Fenotip: Bir bireyin dış görünüşüdür (genotip + çevre etkisi).
🧬 Mendel Genetiği
- 🌱 Mendel'in İlkeleri:
- 🍎 Ayrılma İlkesi: Her karakter için iki alel bulunur ve bunlar gamet oluşumu sırasında birbirinden ayrılır.
- 🧬 Bağımsız Dağılım İlkesi: Farklı karakterlerin alelleri gametlere bağımsız olarak dağılır (bağlı genler hariç).
- 🌸 Çaprazlamalar: Monohibrit (tek karakter) ve dihibrit (iki karakter) çaprazlamaları. Punnett karesi kullanarak genotip ve fenotip oranlarını hesaplama.
🧬 Kan Grupları
- 🍎 ABO Kan Sistemi: A, B, AB ve 0 kan grupları. Antijenler ve antikorlar arasındaki ilişki.
- 🧬 Rh Faktörü: Rh pozitif ve Rh negatif kan grupları. Hamilelikte Rh uyuşmazlığı.
🧬 Cinsiyet Kromozomları ve Eşeğe Bağlı Kalıtım
- 🌱 Cinsiyet Kromozomları: İnsanlarda XX (dişi) ve XY (erkek) kromozomları.
- 🌸 Eşeğe Bağlı Kalıtım: X kromozomuna bağlı genlerin kalıtımı (örneğin, hemofili, renk körlüğü).
🧬 Mutasyon
- 🍎 Mutasyon: DNA dizilimindeki değişikliklerdir.
- 🧬 Mutasyon Çeşitleri: Nokta mutasyonları (baz değişimi, ekleme, silinme), kromozom mutasyonları (delesyon, duplikasyon, inversiyon, translokasyon).
- 🌱 Mutasyon Nedenleri: Kendiliğinden (spontane) veya çevresel faktörler (mutagenler) nedeniyle olabilir.
Unutmayın, bol bol soru çözmek ve tekrar yapmak başarının anahtarıdır! Sınavda başarılar dilerim!
