🧬 11. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 7. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek MEB tarzı sorulara odaklanıyor. Sakin olun, konuyu adım adım inceleyerek bu sınavın üstesinden geleceğiz.
🦠 Hücre Bölünmesi ve Kalıtım
Bu bölümde, hücre bölünmesinin detaylarına ve kalıtımın temel prensiplerine odaklanacağız.
- 🍎 Mitoz: Vücut hücrelerinde (örneğin deri hücreleri) görülen, kromozom sayısının değişmediği bölünme şeklidir. Amacı, büyüme ve onarımdır.
- 🍎 Mayoz: Üreme hücrelerinde (sperm ve yumurta) görülen, kromozom sayısının yarıya indiği bölünme şeklidir. Amacı, döllenme sonucu türün kromozom sayısının sabit kalmasını sağlamaktır.
- 🍎 Kromozom: DNA'nın proteinlerle sarılıp yoğunlaşmış halidir. Genetik bilgiyi taşır.
- 🍎 Gen: DNA üzerinde belirli bir özelliği kontrol eden bölgedir.
- 🍎 Alleller: Bir genin farklı varyasyonlarıdır (örneğin, göz rengi geni için mavi ve kahverengi allelleri).
🌱 Genetik Çeşitlilik ve Mutasyonlar
Genetik çeşitliliğin önemini ve mutasyonların etkilerini anlamak, biyolojinin temelini oluşturur.
- 🧬 Genetik Çeşitlilik: Bir popülasyonda bulunan farklı gen kombinasyonlarıdır. Bu çeşitlilik, türlerin değişen çevre koşullarına uyum sağlamasına yardımcı olur.
- 🧬 Mutasyon: DNA diziliminde meydana gelen değişikliklerdir. Bazı mutasyonlar zararlı olabilirken, bazıları faydalı olabilir veya hiçbir etki göstermeyebilir.
- 🧬 Mutasyon Nedenleri: Radyasyon, kimyasal maddeler veya DNA replikasyonundaki hatalar mutasyonlara neden olabilir.
🌍 Ekosistem Ekolojisi
Canlılar ve çevre arasındaki etkileşimleri inceleyerek ekosistemlerin nasıl işlediğini öğreneceğiz.
- 🌳 Ekosistem: Canlılar (biyotik faktörler) ve cansız çevre (abiyotik faktörler) arasındaki etkileşimlerin oluşturduğu bütündür.
- 🌳 Besin Zinciri: Canlıların birbirini yiyerek enerji aktardığı sıralamadır. Üreticiler (bitkiler) ile başlar, tüketiciler (otoburlar ve etoburlar) ile devam eder.
- 🌳 Besin Ağı: Birden fazla besin zincirinin birleşmesiyle oluşan karmaşık yapıdır.
- 🌳 Enerji Piramidi: Besin zincirindeki enerji akışını gösteren piramit şeklindeki diyagramdır. Her basamakta enerji kaybı yaşanır.
♻️ Madde Döngüleri
Doğadaki temel maddelerin (karbon, su, azot vb.) nasıl döngü halinde kullanıldığını inceleyeceğiz.
- 💧 Su Döngüsü: Suyun buharlaşma, yoğuşma, yağış ve yüzey akışı yoluyla atmosfer, yeryüzü ve canlılar arasında dolaşımıdır.
- 💨 Karbon Döngüsü: Karbonun fotosentez, solunum, yanma ve ayrışma yoluyla atmosfer, canlılar ve toprak arasında dolaşımıdır.
- 🌱 Azot Döngüsü: Azotun atmosfer, toprak ve canlılar arasında dolaşımıdır. Azot bağlayıcı bakteriler, nitrifikasyon ve denitrifikasyon süreçleri bu döngüde önemli rol oynar.
Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır. Sınavda hepinize başarılar dilerim!
