📚 11. Sınıf Felsefe 2. Dönem 1. Yazılı (7. Senaryo)
Bu senaryo, felsefe dersinde 2. dönemin ilk yazılısına hazırlık için bir rehber niteliğindedir. Başarılar!
🤔 Bilgi Felsefesi (Epistemoloji)
Bilgi felsefesi, bilginin ne olduğunu, nasıl elde edildiğini ve sınırlarını inceleyen felsefe dalıdır.
- 🍎 Bilgi Nedir? Bilgi, doğrulukla gerekçelendirilmiş inançtır.
- 🧠 Bilgi Türleri:
- 🔍 Olgusal Bilgi: Deney ve gözlem yoluyla elde edilen bilgilerdir. Örn: Su 100 derecede kaynar.
- 💡 Kavramsal Bilgi: Kavramların anlamlarını ve ilişkilerini içeren bilgilerdir. Örn: Üçgenin iç açıları toplamı 180 derecedir.
- 🖐️ Beceri Bilgisi: Bir şeyi nasıl yapacağımızı bildiğimiz bilgidir. Örn: Bisiklet sürmek.
- ❓ Bilginin Kaynakları:
- 🌱 Akılcılık (Rasyonalizm): Bilginin doğuştan geldiğini veya akıl yoluyla elde edildiğini savunur. Temsilcileri: Platon, Descartes.
- 🖐️ Deneycilik (Empirizm): Bilginin deneyim yoluyla elde edildiğini savunur. Temsilcileri: Locke, Hume.
- 🕊️ Eleştiricilik (Kritisizm): Aklın ve deneyimin birlikte bilgiye katkıda bulunduğunu savunur. Temsilcisi: Kant.
- 🚧 Bilginin Sınırları: Bilginin ne kadarının mümkün olduğu ve nerede sona erdiği tartışmalıdır.
🌍 Varlık Felsefesi (Ontoloji)
Varlık felsefesi, varlığın ne olduğunu, temel özelliklerini ve kategorilerini inceleyen felsefe dalıdır.
- 🌳 Varlık Nedir? Varlık, var olan her şeydir. Gerçek veya düşünsel olabilir.
- 🧱 Varlık Türleri:
- 🧱 Maddi Varlık: Fiziksel olarak var olan ve duyularla algılanabilen varlıklardır. Örn: Taş, ağaç.
- 💡 İdeal Varlık: Düşüncede var olan, fiziksel karşılığı olmayan varlıklardır. Örn: Sayılar, kavramlar.
- ❓ Varlık Sorunları:
- ⚛️ Tekçilik (Monizm): Varlığın temelinde tek bir ilke olduğunu savunur.
- dualizm (İkicilik): Varlığın temelinde iki ayrı ilke (örneğin, madde ve ruh) olduğunu savunur.
- 🧩 Çokçuluk (Plüralizm): Varlığın temelinde birden fazla ilke olduğunu savunur.
🎭 Ahlak Felsefesi (Etik)
Ahlak felsefesi, doğru ve yanlış davranışları, iyi ve kötü kavramlarını inceleyen felsefe dalıdır.
- ⚖️ Ahlak Nedir? Ahlak, bir toplumda veya grupta kabul gören davranış kuralları ve değerlerdir.
- 📜 Ahlaki İlkeler:
- 🕊️ Evrensel Ahlak Yasası: Herkes için geçerli olan ahlaki ilkelerdir.
- 🤝 Göreli Ahlak: Ahlaki değerlerin kültüre ve kişiye göre değiştiğini savunur.
- 🤔 Ahlaki Teoriler:
- hedonizm (Hazcılık): Mutluluğun temelinde haz olduğunu savunur.
- 🎯 Faydacılık (Utilitarizm): En çok sayıda insana en çok fayda sağlayan eylemin doğru olduğunu savunur.
- कर्तव्य नैतिकता (Ödev Ahlakı): Eylemlerin sonuçlarına bakılmaksızın, ahlaki görevlere uygun olup olmadığına göre değerlendirilmesi gerektiğini savunur.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur!