🧪 12. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 1. Yazılı 9. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısına hazırlanırken MEB'in yayınladığı senaryoları çözmek, sınavda karşınıza çıkabilecek soru tiplerini görmeniz açısından çok önemli. Bu yazıda, 9. senaryodaki olası soruları ve çözümlerini inceleyeceğiz. Hazırsanız başlayalım!
🧬 Hücre Bölünmesi
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için temel bir süreçtir. Mitoz ve mayoz olmak üzere iki temel hücre bölünmesi çeşidi vardır.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) görülür. Amacı, hücre sayısını artırarak büyümeyi ve doku onarımını sağlamaktır. Mitoz sonucu oluşan hücreler ana hücre ile aynı genetik yapıya sahiptir.
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (gametler) görülür. Amacı, kromozom sayısını yarıya indirerek döllenme sırasında türün kromozom sayısının sabit kalmasını sağlamaktır. Mayoz sonucu oluşan hücreler ana hücreden farklı genetik yapıya sahiptir.
🧪 Genetik Şifre ve Protein Sentezi
Genetik şifre, DNA üzerindeki nükleotit dizilerinin, proteinlerin yapısını belirleyen amino asit dizilerine dönüştürülmesidir. Bu süreç protein sentezi olarak adlandırılır.
- 🧬 Transkripsiyon: DNA üzerindeki genetik bilginin mRNA'ya aktarılmasıdır.
- 🔬 Translasyon: mRNA üzerindeki kodonların ribozomlar tarafından okunarak amino asit dizisine dönüştürülmesidir.
- 🧬 tRNA: Sitoplazmada bulunan ve amino asitleri ribozomlara taşıyan RNA molekülüdür.
🌍 Ekosistem Ekolojisi
Ekosistem, canlı ve cansız çevrenin etkileşim içinde olduğu bir bütündür. Ekosistemdeki canlılar arasındaki beslenme ilişkileri besin zinciri ve besin ağı ile gösterilir.
- ☀️ Üreticiler: Kendi besinini üretebilen canlılardır (bitkiler, algler, bazı bakteriler).
- 🌿 Tüketiciler: Besinini dışarıdan alan canlılardır (otoburlar, etoburlar, hepçiller).
- 🍄 Ayrıştırıcılar: Ölü organizmaları parçalayarak madde döngüsüne katkıda bulunan canlılardır (bakteriler, mantarlar).
🧬 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Mendel genetiği, kalıtımın temel prensiplerini açıklar.
- 🧬 Gen: Bir karakteri belirleyen DNA parçasıdır.
- 🔬 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır.
- 🧬 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 🌱 Fenotip: Bir bireyin dış görünüşüdür.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
