🧬 12. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısı yaklaşıyor ve biraz stresli olabilirsiniz. Ama merak etmeyin, bu rehberle yazılıya bomba gibi hazırlanacaksınız. İşte size örnek sorular, cevaplar ve detaylı çözümleri!
🧪 1. Ünite: Genetik Şifre ve Protein Sentezi
Bu ünite, DNA'nın gizemli dünyasına ve proteinlerin nasıl üretildiğine odaklanıyor. Dikkatlice çalışın!
🧬 Örnek Soru 1:
DNA ve RNA arasındaki yapısal farklılıkları belirtiniz.
✅ Cevap ve Çözüm:
- 🍎 Şeker: DNA'da deoksiriboz şekeri bulunurken, RNA'da riboz şekeri bulunur.
- 🧬 Bazlar: DNA'da timin (T) bazı bulunurken, RNA'da urasil (U) bazı bulunur. Adenin (A), guanin (G) ve sitozin (C) her ikisinde de ortaktır.
- 🧱 Zincir Sayısı: DNA çift zincirli sarmal yapıya sahipken, RNA genellikle tek zincirlidir.
🧬 Örnek Soru 2:
Protein sentezinin aşamalarını kısaca açıklayınız.
✅ Cevap ve Çözüm:
- 📝 Transkripsiyon (Yazılma): DNA üzerindeki genetik bilgi, mRNA adı verilen bir moleküle kopyalanır. Bu olay çekirdekte gerçekleşir.
- 📦 mRNA'nın Taşınması: mRNA, çekirdekten sitoplazmaya geçer.
- ⛓️ Translasyon (Çevrilme): mRNA üzerindeki kodonlar, ribozomlar tarafından okunur ve tRNA'lar aracılığıyla uygun amino asitler taşınarak protein zinciri oluşturulur.
- ✂️ Katlanma ve İşlenme: Oluşan protein zinciri, doğru üç boyutlu yapısına katlanır ve gerekli işlemlerden geçerek fonksiyonel bir protein haline gelir.
🦠 2. Ünite: Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği
Bu ünite, genetik bilginin nasıl manipüle edildiğini ve bunun hayatımıza etkilerini inceliyor.
🔬 Örnek Soru 1:
Genetik mühendisliğinin kullanım alanlarına örnekler veriniz.
✅ Cevap ve Çözüm:
- 🌱 Tarım: Hastalıklara ve zararlılara dayanıklı bitki üretimi, verimliliği artırma.
- 💊 Tıp: İnsülin, büyüme hormonu gibi ilaçların üretimi, gen terapisi.
- 🧪 Endüstri: Enzim üretimi, biyoyakıt üretimi.
- 🌍 Çevre: Kirliliği temizleyen mikroorganizmaların geliştirilmesi.
🧬 Örnek Soru 2:
Genetiği değiştirilmiş organizmaların (GDO) potansiyel riskleri nelerdir?
✅ Cevap ve Çözüm:
- ⚠️ Alerjik Reaksiyonlar: Yeni proteinlerin ortaya çıkmasıyla alerjik reaksiyon riski artabilir.
- 🌱 Biyoçeşitliliğin Azalması: GDO'lu bitkilerin yaygınlaşması, yerel türlerin yok olmasına neden olabilir.
- 🦠 Antibiyotik Direnci: GDO'larda kullanılan antibiyotik direnç genleri, bakterilere geçerek insan sağlığını tehdit edebilir.
- ⚖️ Etiketleme Sorunları: GDO'lu ürünlerin etiketlenmesi konusunda belirsizlikler tüketici haklarını zedeleyebilir.
🌱 3. Ünite: Bitki Biyolojisi
Bitkilerin büyüme, gelişme ve üreme süreçlerine odaklanacağız.
🌺 Örnek Soru 1:
Bitkilerde görülen hormonların (örneğin oksin, sitokinin, gibberellin) görevlerini kısaca açıklayınız.
✅ Cevap ve Çözüm:
- 🌱 Oksin: Kök ve gövde uzamasını teşvik eder, apikal dominansi sağlar (tepe tomurcuğunun baskınlığı).
- 🌸 Sitokinin: Hücre bölünmesini teşvik eder, yaşlanmayı geciktirir, yanal tomurcuk gelişimini destekler.
- 🌻 Gibberellin: Gövde uzamasını teşvik eder, tohum çimlenmesini ve meyve gelişimini destekler.
☀️ Örnek Soru 2:
Fotosentez nedir? Kısaca açıklayınız ve fotosentezin önemini belirtiniz.
✅ Cevap ve Çözüm:
Fotosentez, bitkilerin güneş enerjisini kullanarak karbondioksit ve suyu glikoz (şeker) ve oksijene dönüştürme işlemidir.
Önemi:
- ☀️ Enerji Üretimi: Bitkiler için temel enerji kaynağıdır.
- 💨 Oksijen Üretimi: Atmosfere oksijen verir, canlıların yaşamı için hayati öneme sahiptir.
- 🌍 Karbon Döngüsü: Atmosferdeki karbondioksiti kullanarak karbon döngüsünde önemli rol oynar.
Umarım bu rehber, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
