📚 12. Sınıf Edebiyat 1. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 1. Senaryo
Merhaba gençler! 12. sınıf edebiyat dersinin 1. dönem 2. yazılısı yaklaşıyor. Bu yazıda, sınavda çıkabilecek konulara odaklanarak, ilk senaryoyu birlikte inceleyeceğiz. Unutmayın, edebiyat sadece ezberlemek değil, anlamak ve yorumlamakla ilgilidir. Hazırsanız, başlayalım!
📜 Tanzimat Edebiyatı'na Giriş
Tanzimat Edebiyatı, Türk edebiyatında bir dönüm noktasıdır. Batı etkisinin yoğun olarak görüldüğü bu dönemde, birçok yenilik yaşanmıştır.
- 💡 Tarihsel Arka Plan: Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla başlayan (1839) ve Servet-i Fünun Edebiyatı'nın başlangıcına (1896) kadar süren dönemdir.
- ✍️ Temel Özellikler:
- 🏛️ Batı edebiyatının etkisiyle roman, hikaye, tiyatro gibi yeni türler edebiyatımıza girmiştir.
- 🗣️ Toplumsal sorunlar (adalet, özgürlük, eğitim vb.) eserlerde sıkça işlenmiştir.
- 🖋️ Dil, sadeleştirilmeye çalışılmıştır (ancak bu konuda tam başarı sağlanamamıştır).
- 📜 Klasisizm ve Romantizm akımlarının etkisi görülür.
- 🌟 Önemli Temsilciler:
- 👤 Şinasi
- 👤 Namık Kemal
- 👤 Ziya Paşa
- 👤 Ahmet Mithat Efendi
- 👤 Recaizade Mahmut Ekrem
- 👤 Abdülhak Hamit Tarhan
🎭 Tanzimat Dönemi Tiyatrosu
Tanzimat Dönemi'nde tiyatro, hem eğlence hem de toplumu eğitme aracı olarak görülmüştür.
- 🎭 Özellikleri:
- 📢 Toplumsal fayda amacı güdülmüştür.
- 📜 Genellikle yanlış Batılılaşma, evlilik sorunları, cehalet gibi konular işlenmiştir.
- 🏛️ Klasisizm ve Romantizm akımlarının etkisi görülür.
- 🇹🇷 İlk yerli tiyatro eserleri bu dönemde verilmiştir.
- ⭐ Önemli Eserler:
- ✍️ Şinasi - Şair Evlenmesi (İlk yerli komedi)
- ✍️ Namık Kemal - Vatan Yahut Silistre
- ✍️ Abdülhak Hamit Tarhan - Nesteren
📖 Roman ve Hikaye
Tanzimat Dönemi'nde roman ve hikaye türleri büyük gelişme göstermiştir. Teknik açıdan kusurlu olsalar da, edebiyatımızda önemli bir yer tutarlar.
- ✍️ Özellikler:
- 🏛️ Romantizm akımının etkisiyle duygusal konular işlenmiştir.
- 👤 Kahramanlar genellikle tek boyutludur (iyi veya kötü).
- 📜 Konular genellikle günlük yaşamdan alınmıştır.
- 📢 Toplumsal eleştiri önemli bir yer tutar.
- ⭐ Önemli Eserler:
- ✍️ Namık Kemal - İntibah
- ✍️ Ahmet Mithat Efendi - Felatun Bey ile Rakım Efendi
- ✍️ Recaizade Mahmut Ekrem - Araba Sevdası
🖋️ Şiir
Tanzimat Dönemi şiiri, eski ve yeni arasında bir köprü gibidir. Hem divan edebiyatı geleneği sürdürülmüş, hem de yeni temalar ve biçimler denenmiştir.
- ✍️ Özellikler:
- 🏛️ Şiirde konu bütünlüğüne önem verilmiştir.
- 🗣️ Toplumsal konular (vatan, millet, özgürlük) işlenmiştir.
- 🖋️ Dil, sadeleştirilmeye çalışılmıştır.
- 📜 Hürriyet Kasidesi (Namık Kemal) gibi önemli eserler verilmiştir.
- ⭐ Önemli Temsilciler:
- 👤 Namık Kemal
- 👤 Ziya Paşa
- 👤 Abdülhak Hamit Tarhan
Umarım bu özet, sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
