🗓️ 12. Sınıf İnkılap Tarihi 1. Dönem 1. Yazılı (9. Senaryo) - Hazırlık Rehberi
Bu rehber, 12. sınıf İnkılap Tarihi dersinin 1. dönem 1. yazılı sınavına (9. senaryo) hazırlanmanıza yardımcı olacak önemli bilgileri içermektedir. Sınavda başarılar!
🎯 1. Dünya Savaşı'nın Nedenleri ve Sonuçları
- 🌍 Genel Nedenler: Devletler arası sömürgecilik yarışı, bloklaşmalar (İttifak ve İtilaf Devletleri), milliyetçilik akımı, silahlanma yarışı.
- 💥 Özel Nedenler: Almanya ve İngiltere arasındaki ekonomik rekabet, Fransa'nın Alsas-Loren bölgesini geri alma isteği, Rusya'nın Balkanlar'da etkinliğini artırma politikası.
- 📜 Sonuçları: İmparatorlukların yıkılması (Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Rusya), yeni devletlerin kurulması, Versay Antlaşması gibi ağır şartlı antlaşmaların imzalanması, Milletler Cemiyeti'nin kurulması.
⚔️ Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'na Girişi ve Cepheler
- 🇹🇷 Giriş Nedenleri: İttihat ve Terakki yöneticilerinin Alman hayranlığı, kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi, siyasi yalnızlık.
- 🗺️ Cepheler:
- 📍 Kafkas Cephesi: Ruslara karşı açıldı, başarısızlıkla sonuçlandı.
- 📍 Kanal Cephesi: İngilizlere karşı açıldı, Süveyş Kanalı'nı ele geçirme amacı güdüyordu, başarısızlıkla sonuçlandı.
- 📍 Çanakkale Cephesi: İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u ele geçirme girişimi engellendi, büyük bir zafer kazanıldı.
- 📍 Irak Cephesi: İngilizlere karşı mücadele edildi, Kut'ül Amare zaferi kazanıldı ancak cephe kaybedildi.
- 📍 Suriye-Filistin Cephesi: İngilizlere karşı mücadele edildi, cephe kaybedildi.
🇹🇷 Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sonuçları
- 📝 Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918): Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalandı. Osmanlı Devleti fiilen sona erdi.
- 📜 Önemli Maddeleri:
- ⚓️ Bütün haberleşme, ulaşım araçları İtilaf Devletleri'nin denetimine girecek.
- 🛡️ Osmanlı ordusu terhis edilecek.
- 📍 İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa istedikleri stratejik noktayı işgal edebilecekler (7. madde).
- 💥 Sonuçları: Anadolu'nun işgaline zemin hazırlandı, Mustafa Kemal Paşa'nın tepkisini çekti, Milli Mücadele'nin başlamasına neden oldu.
🇹🇷 Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi
- 🦸♂️ Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a Çıkışı (19 Mayıs 1919): Milli Mücadele'nin başlangıcı olarak kabul edilir.
- 📜 Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir" ilkesiyle Milli Mücadele'nin gerekçesi, amacı ve yöntemi belirlendi.
- 🏛️ Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919): Doğu illerini temsil eden delegeler toplandı, bölgesel bir kongre olmasına rağmen önemli kararlar alındı.
- 🏛️ Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919): Bütün cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirildi, Milli Mücadele'nin merkezi haline geldi.
- 🤝 Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919): İstanbul Hükümeti ile Temsil Heyeti arasında yapıldı, İstanbul Hükümeti Temsil Heyeti'nin varlığını resmen tanıdı.
- 🏛️ Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin Açılması ve Misak-ı Milli Kararları (28 Ocak 1920): Milli sınırlar belirlendi, bağımsızlık vurgusu yapıldı.
🇹🇷 Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması (23 Nisan 1920)
- 🗓️ TBMM'nin Açılışı: Milli iradenin temsil edildiği, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı önemli bir dönüm noktasıdır.
- 📜 TBMM'nin Özellikleri: Kurucu Meclis, İhtilalci Meclis, Milli Meclis, Demokratik Meclis.
- ⚖️ TBMM'nin İlk Yaptığı İşler:
- 👤 Mustafa Kemal Paşa'yı Meclis Başkanı seçmek.
- 📜 24 Nisan Önergesi'ni kabul etmek.
- 🛡️ Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nu çıkarmak.
Bu özet bilgiler, sınavda çıkabilecek konuların genel bir çerçevesini sunmaktadır. Başarılar dilerim!
