Bir hikaye okuduğumuzda veya bir olayı anlattığımızda bazı soruların cevabını ararız. Bu sorulara 5N1K soruları denir.
5N1K, şu soruların baş harflerinden oluşur:
Metin: Dün akşam, annemle birlikte mutfakta kurabiye yaptık. Çok eğlendik ve mis gibi kokan kurabiyeleri afiyetle yedik.
Şimdi bu metne 5N1K sorularını soralım:
Aşağıdaki kısa metni oku ve soruları cevapla.
Metin: Bugün parkta, Ali topuyla oynarken ayağı takıldı ve düştü. Ayşe hemen yanına koştu ve onu kaldırdı.
Bu soruları cevaplayarak bir olayı daha iyi anlayabilirsin. Her okuduğun hikayede bu soruları kendine sormayı unutma!
Soru 1: Ayşe, cumartesi sabahı erkenden kalktı. En sevdiği mavi elbisesini giydi. Annesiyle birlikte pastaneye gittiler. Ayşe, pastanede çilekli pasta yedi.
Bu parçaya göre Ayşe nereye gitti?
a) Okula
b) Pastaneye
c) Parka
Cevap: b) Pastaneye
Çözüm: Metinde "Annesiyle birlikte pastaneye gittiler" cümlesi, Ayşe'nin nereye gittiğini açıkça belirtmektedir.
Soru 2: Kerem, odasında oyun oynarken topu yanlışlıkla pencereye çarptı. Pencere camı kırıldı. Kerem çok üzüldü ve hemen annesine gidip olanları anlattı.
Bu parçaya göre Kerem'in camı kırmasının nedeni nedir?
a) Pencereyi açmaya çalışması
b) Odasında top oynaması
c) Camı temizlemek istemesi
Cevap: b) Odasında top oynaması
Çözüm: Metinde "odasında oyun oynarken topu yanlışlıkla pencereye çarptı" ifadesi, olayın nedenini belirtmektedir.
Soru 3: Ali, dedesinin doğum günü için bir hediye almak istiyordu. Kumbanasındaki paraları saydı. Yetmediğini görünce, annesinden haftalık harçlığını biriktireceğini söyledi. İki hafta sonra yeterli parayı biriktirdi ve dedesine güzel bir kitap aldı.
Bu parçaya göre Ali, dedesine hediyeyi ne zaman aldı?
a) Hemen ertesi gün
b) İki hafta sonra
c) Bir ay sonra
Cevap: b) İki hafta sonra
Çözüm: Metnin son cümlesinde "İki hafta sonra yeterli parayı biriktirdi" ifadesi, Ali'nin hediyeyi ne zaman aldığını açıkça belirtmektedir.
1. 5N1K soruları Ne, Nerede, Nasıl, Niçin, Ne Zaman ve Kim sorularından oluşur.
2. "Ayşe, dün akşam evde ödevini yaptı." cümlesinde "Ne Zaman" sorusunun cevabı dün akşam'dır.
3. "Mete, hızlıca okula koştu." cümlesinde "Nasıl" sorusunun cevabı hızlıca'dır.
Aşağıdaki soruları, verilen cümleye göre doğru cevaplarıyla eşleştirin.
Cümle: "Ali, hasta olduğu için bugün okula gelmedi."
1. ( ) "Köpek, bahçede top oynuyor." cümlesinde "Ne" sorusunun cevabı "köpek"tir.
2. ( ) "Masa" bir 5N1K sorusudur.
3. ( ) "Öğretmen, sınıfta öğrencilere masal okudu." cümlesinde "Nerede" sorusunun cevabı "masal"dır.
Metin: "Zeynep, sabah erkenden kalktı. Hava soğuktu. Kalın montunu giydi. Çantasını aldı ve otobüsle okula gitti."
1. Zeynep nereye gitti?
2. Zeynep ne zaman kalktı?
3. Zeynep nasıl gitti?
4. Zeynep niçin kalın montunu giydi?
1. "Can, parkta arkadaşlarıyla saklambaç oynadı." cümlesinde "Kim" sorusunun cevabı nedir?
A) Saklambaç
B) Parkta
C) Can
2. Aşağıdaki sorulardan hangisi 5N1K sorularından biri değildir?
A) Kaç?
B) Nerede?
C) Nasıl?
3. "Anne, mutfakta lezzetli bir kek pişirdi." cümlesinde "Ne" sorusunun cevabı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anne
B) Kek
C) Mutfakta
Cevaplar:
A: 1) Nerede, Nasıl, Niçin, Ne Zaman, Kim 2) dün akşam 3) hızlıca
B: 1-B, 2-A, 3-C, 4-D
C: 1-Y, 2-Y, 3-Y
D: 1) Okula, 2) Sabah erkenden, 3) Otobüsle, 4) Hava soğuk olduğu için
E: 1-C, 2-A, 3-B
