🌍 20. Yüzyıl Başında Osmanlı Devleti'nin Toprak Kayıpları
20. yüzyılın başlangıcı, Osmanlı Devleti için büyük toprak kayıplarının ve siyasi çözülmelerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreç, devletin "Hasta Adam" olarak anılmasına ve nihayetinde parçalanmasına yol açmıştır.
📜 Trablusgarp Savaşı (1911-1912)
- 🪶 Neden: İtalya'nın sömürgecilik politikası ve Osmanlı'nın bu bölgedeki güçsüzlüğü.
- 💥 Sonuç: Uşi Antlaşması (1912) ile Trablusgarp ve Bingazi İtalya'ya bırakıldı. On İki Ada ise geçici olarak İtalya'ya verildi.
⚔️ Balkan Savaşları (1912-1913)
Bu savaşlar, Osmanlı'nın Avrupa'daki varlığını neredeyse tamamen sona erdirmiştir.
🔹 I. Balkan Savaşı (1912)
- 🤝 Taraflar: Osmanlı Devleti'ne karşı Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ'dan oluşan Balkan Birliği.
- 🗺️ Kayıplar: Osmanlı ordusunun ağır yenilgisi sonucu Midye-Enez hattının batısındaki tüm topraklar kaybedildi.
- 📄 Antlaşma: Londra Antlaşması (1913) imzalandı. Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
🔹 II. Balkan Savaşı (1913)
- 💢 Neden: Balkan devletlerinin I. Balkan Savaşı'nda elde ettikleri toprakların paylaşımında anlaşmazlığa düşmesi.
- ✅ Osmanlı'nın Durumu: Osmanlı bu karışıklıktan faydalanarak, Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı.
- 📄 Antlaşmalar:
- İstanbul Antlaşması (1913): Bulgaristan ile imzalandı. Edirne ve Kırklareli Osmanlı'da kaldı.
- Atina Antlaşması (1913): Yunanistan ile imzalandı. Girit kesin olarak Yunanistan'a bırakıldı.
- İstanbul Antlaşması (1913): Sırbistan ile imzalandı. Sırbistan'ın toprak bütünlüğü tanındı.
📊 Genel Değerlendirme ve Sonuçlar
- 🔥 Osmanlı Devleti, 20. yüzyılın ilk 15 yılında Afrika'daki son toprağını (Trablusgarp) ve Avrupa'daki topraklarının büyük bir kısmını kaybetti.
- 👥 Balkan Savaşları, büyük acılar ve kitlesel göçler (etnik temizlik) getirdi. Yüzbinlerce Türk ve Müslüman, Anadolu'ya göç etmek zorunda kaldı.
- ⚖️ Bu kayıplar, Osmanlı yöneticilerini devleti kurtarmak için radikal çözümler aramaya itti. İttihat ve Terakki yönetimi, "Osmanlıcılık" fikrinden "Türkçülük" fikrine yöneldi.
- 🌐 Osmanlı Devleti, artık uluslararası arenada güçsüz ve itibarını kaybetmiş bir durumdaydı. Bu zayıflık, I. Dünya Savaşı'na giden süreci hızlandırdı.
💡 Önemli Not: Bu toprak kayıpları, Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma sürecinin son aşamalarından biridir. Yaklaşan I. Dünya Savaşı ise bu süreci tamamlayacak ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna zemin hazırlayacaktır.
