💧 2026 TYT Coğrafya: Nem ve Yağış Çeşitleri
Merhaba gençler! TYT Coğrafya'da karşımıza sıkça çıkan konulardan biri de nem ve yağış. Bu ikili, iklimi anlamamız için çok önemli. Gelin, bu kavramları ve çeşitlerini birlikte inceleyelim.
💨 Nem Nedir?
Nem, havadaki su buharı miktarına denir. Hava ne kadar sıcak olursa, o kadar çok su buharı taşıyabilir.
- 💧 Mutlak Nem: Birim hacimdeki havada bulunan su buharı miktarıdır. Genellikle gram cinsinden ifade edilir.
- 🌡️ Maksimum Nem: Belli bir sıcaklıkta havanın taşıyabileceği en fazla su buharı miktarıdır. Sıcaklık arttıkça maksimum nem de artar.
- النسب Bağıl Nem (Nisbi Nem): Mutlak nemin maksimum neme oranıdır. Yüzde (%) olarak ifade edilir. Bağıl nemin %100 olması, havanın doygunluğa ulaştığı anlamına gelir ve yağış oluşma ihtimali artar.
🌧️ Yağış Çeşitleri Nelerdir?
Havadaki su buharı yoğunlaşarak sıvı veya katı hale geldiğinde yeryüzüne düşer. İşte bu olaya yağış diyoruz. Yağışlar oluşum şekillerine göre farklı türlere ayrılır:
☁️ Konveksiyonel (Yükselim) Yağışları
- ☀️ Nasıl Oluşur: Güneşin etkisiyle ısınan hava yükselir, soğur ve yoğunlaşarak yağış bırakır.
- 🌍 Nerede Görülür: Genellikle Ekvatoral bölgelerde ve karasal iklimlerin görüldüğü yerlerde yaz aylarında görülür. İç Anadolu Bölgesi'nde görülen "kırkikindi yağmurları" bu türdendir.
🏔️ Oroğrafik (Yamaç) Yağışları
- 🌬️ Nasıl Oluşur: Nemli hava kütleleri bir dağ yamacına çarparak yükselir, soğur ve yoğunlaşarak yağış bırakır.
- 🏞️ Nerede Görülür: Dağların denize paralel uzandığı kıyı bölgelerinde yaygındır. Türkiye'de Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında sıkça görülür.
🌀 Cephe (Frontal) Yağışları
- 🥶 Nasıl Oluşur: Farklı sıcaklıktaki hava kütlelerinin (soğuk ve sıcak hava) karşılaşmasıyla oluşur. Sıcak hava soğuk havanın üzerine yükselir, soğur ve yoğunlaşarak yağış bırakır.
- ılıman Nerede Görülür: Orta kuşak ülkelerinde yaygındır. Türkiye de bu yağış türünün görüldüğü yerler arasındadır.
❄️ Yağışın Şekilleri
Yağışlar yeryüzüne farklı şekillerde düşebilir:
- ☔ Yağmur: Sıvı haldeki su damlalarıdır.
- 🌨️ Kar: Havadaki su buharının doğrudan buz kristallerine dönüşmesiyle oluşur.
- 🧊 Dolu: Şiddetli konveksiyonel hareketler sonucu oluşan buz parçacıklarıdır.
- 🌫️ Çiğ: Havanın soğumasıyla havadaki su buharının bitki yaprakları üzerinde yoğunlaşmasıdır.
- frost Kırağı: Havanın soğumasıyla havadaki su buharının doğrudan buz kristallerine dönüşerek yüzeylerde oluşmasıdır.
Umarım bu bilgiler, 2026 TYT Coğrafya sınavında nem ve yağış konularında size yardımcı olur. Başarılar!