🧪 Buhar Basıncı Nedir?
Buhar basıncı, bir sıvının yüzeyinden buharlaşan moleküllerin oluşturduğu basınçtır. Sıvı ne kadar kolay buharlaşıyorsa, buhar basıncı da o kadar yüksek olur.
- 💧 Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça buhar basıncı da artar. Çünkü daha fazla molekül buharlaşacak kadar enerjiye sahip olur.
- 💨 Uçuculuk: Uçucu maddelerin (örneğin aseton) buhar basıncı, uçucu olmayan maddelere (örneğin su) göre daha yüksektir.
🔥 Kaynama Noktası Ne Anlama Gelir?
Kaynama noktası, bir sıvının buhar basıncının dış basınca eşit olduğu sıcaklıktır. Yani sıvı, bu sıcaklıkta kaynamaya başlar.
- 🌡️ Dış Basınç: Dış basınç arttıkça kaynama noktası da artar. Çünkü sıvının buhar basıncının daha yüksek bir basınca ulaşması gerekir.
- 🏔️ Yükseklik: Deniz seviyesinden yükseklere çıkıldıkça dış basınç azalır, bu nedenle kaynama noktası düşer. Dağda su, deniz seviyesine göre daha düşük sıcaklıkta kaynar.
📈 Buhar Basıncı ve Kaynama Noktası Arasındaki İlişki
Buhar basıncı ve kaynama noktası birbirleriyle yakından ilişkilidir. Bir sıvının buhar basıncı ne kadar yüksekse, kaynama noktası o kadar düşüktür. Çünkü sıvı daha düşük bir sıcaklıkta kaynamaya başlar.
- 🔗 Doğru Orantı: Buhar basıncı arttıkça, kaynama noktasına ulaşmak için gereken sıcaklık azalır.
- 💧 Örnek: Eterin buhar basıncı sudan yüksek olduğu için daha düşük sıcaklıkta kaynar.
🧮 2026 TYT Kimya'da Karşılaşabileceğin Sorular
TYT Kimya sınavında buhar basıncı ve kaynama noktası ile ilgili aşağıdaki gibi sorularla karşılaşabilirsiniz:
- ❓ Soru Tipi 1: Farklı sıvıların buhar basınçlarını karşılaştırma.
- 🧪 Soru Tipi 2: Dış basıncın kaynama noktasına etkisini yorumlama.
- 📈 Soru Tipi 3: Buhar basıncı - sıcaklık grafiklerini analiz etme.
📝 Örnek Soru
Aynı ortamda bulunan X, Y ve Z sıvılarının buhar basınçları sırasıyla 25 mmHg, 50 mmHg ve 75 mmHg'dir. Bu sıvıların kaynama noktaları arasındaki ilişki nasıldır?
Çözüm: Buhar basıncı yüksek olan sıvının kaynama noktası daha düşüktür. Bu nedenle kaynama noktaları arasındaki ilişki Z < Y < X şeklindedir.
💡 İpuçları
- 📚 Temel Kavramlar: Buhar basıncı ve kaynama noktası tanımlarını iyi öğrenin.
- 📊 Grafik Okuma: Buhar basıncı - sıcaklık grafiklerini doğru yorumlayabilin.
- 🤔 Mantık Yürütme: Dış basınç ve sıcaklık değişimlerinin kaynama noktasına etkisini mantık yürüterek bulun.
