avatar
nisa.erdem_27
1290 puan • 362 soru • 381 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

2026 TYT Kimya: Kalıtımda Homozigot ve Heterozigot Ne Demek?

Kalıtımda homozigot ve heterozigot ne anlama geliyor, karıştırıyorum. Bunları nasıl ayırt edebilirim? Genetik problemlerde nasıl kullanılıyor?
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
umutsayar
3505 puan • 393 soru • 592 cevap

🧬 2026 TYT Kimya: Kalıtımda Homozigot ve Heterozigot Ne Demek?

Genetik özelliklerimiz, anne ve babamızdan gelen genler tarafından belirlenir. Bu genler, kromozomlar üzerinde bulunur ve her özelliğimiz için iki tane genimiz vardır: biri anneden, diğeri babadan gelir. İşte bu noktada homozigot ve heterozigot kavramları devreye girer.

📍 Homozigot (Arı Döl) Nedir?

Homozigot, bir özellik için aynı alellere (genin farklı formları) sahip olmak demektir. Yani, anneden ve babadan gelen genlerin ikisi de aynıdır. Örneğin, bezelyelerde yeşil tohum rengi "yy" ile gösteriliyorsa ve bir bezelye bitkisi "yy" genotipine sahipse, bu bitki yeşil tohum rengi için homozigottur.

  • 🍎 Tanım: Bir özellik için aynı alellere sahip olma durumu.
  • 🧬 Gösterimi: Genellikle "AA" (baskın homozigot) veya "aa" (çekinik homozigot) şeklinde gösterilir.
  • 🌱 Örnek:
    • 🌺 Bezelyelerde mor çiçek rengi için "MM" (baskın homozigot)
    • 🌼 Bezelyelerde beyaz çiçek rengi için "mm" (çekinik homozigot)

📌 Heterozigot (Melez Döl) Nedir?

Heterozigot ise, bir özellik için farklı alellere sahip olmak demektir. Yani, anneden ve babadan gelen genler birbirinden farklıdır. Örneğin, bezelyelerde sarı tohum rengi baskın (Y) ve yeşil tohum rengi çekinik (y) ise, "Yy" genotipine sahip bir bezelye bitkisi sarı tohum rengi için heterozigottur. Bu durumda, baskın olan özellik (sarı tohum rengi) fenotipte (görünüşte) kendini gösterir.

  • 🍎 Tanım: Bir özellik için farklı alellere sahip olma durumu.
  • 🧬 Gösterimi: Genellikle "Aa" şeklinde gösterilir.
  • 🌱 Örnek:
    • 🌺 Bezelyelerde sarı tohum rengi (baskın) ve yeşil tohum rengi (çekinik) için "Yy"
    • 🌼 İnsanlarda kıvırcık saç (baskın) ve düz saç (çekinik) için "Kk"

🎯 Önemli Notlar

  • 🍎 Baskın ve Çekinik Genler: Baskın genler, heterozigot durumda bile etkisini gösterirken, çekinik genler sadece homozigot durumda etkisini gösterir.
  • 🧬 Genotip ve Fenotip: Genotip, bir bireyin genetik yapısıdır (örneğin, AA, Aa, aa). Fenotip ise, genotipin etkisiyle ortaya çıkan dış görünüş veya özelliktir (örneğin, mor çiçek, sarı tohum).

❓ Soru Çözümü

Aşağıdaki genotiplerden hangisi heterozigottur?

  1. A) AA
  2. B) aa
  3. C) Aa
  4. D) BB

Doğru cevap: C) Aa

Çünkü heterozigot, farklı alellere sahip olmayı ifade eder.

Yorumlar