🧪 2026 TYT Kimya: Kütlece Yüzde Derişim Nasıl Hesaplanır?
Kütlece yüzde derişim, bir çözeltideki çözünen maddenin kütlesinin, çözeltinin toplam kütlesine oranının yüzde olarak ifade edilmesidir. Günlük hayatta ve kimya laboratuvarlarında sıkça karşılaşılan bir kavramdır.
🎯 Kütlece Yüzde Derişim Nedir?
Bir çözeltinin ne kadar "yoğun" olduğunu, yani içinde ne kadar çözünen madde bulunduğunu ifade etmenin bir yoludur. Tıpkı bir bardak çaya ne kadar şeker attığımızı belirtmek gibi.
- ⚖️ Çözünen: Çözelti içinde dağılan madde (örneğin, şeker).
- 💧 Çözücü: Çözünen maddeyi içinde çözen madde (örneğin, su).
- 🧪 Çözelti: Çözünen ve çözücünün karışımı (örneğin, şekerli su).
🧮 Kütlece Yüzde Derişim Nasıl Hesaplanır?
Kütlece yüzde derişimi hesaplamak için basit bir formül kullanırız:
Kütlece Yüzde Derişim = (Çözünenin Kütlesi / Çözeltinin Kütlesi) x 100
Formüldeki terimleri açıklayalım:
- ⚖️ Çözünenin Kütlesi: Çözeltide çözünmüş olan maddenin gram cinsinden miktarı.
- 🧪 Çözeltinin Kütlesi: Çözünenin kütlesi ile çözücünün kütlesinin toplamı. Yani, Çözeltinin Kütlesi = Çözünenin Kütlesi + Çözücünün Kütlesi
- 💯 100: Yüzde (%) olarak ifade etmek için kullanılan sabittir.
✍️ Örnek Soru ve Çözümü
Soru: 20 gram şeker, 80 gram suda çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin kütlece yüzde derişimi kaçtır?
Çözüm:
- ⚖️ Çözünenin Kütlesi: 20 gram (şeker)
- 💧 Çözücünün Kütlesi: 80 gram (su)
- 🧪 Çözeltinin Kütlesi: 20 gram + 80 gram = 100 gram
Şimdi formülü uygulayalım:
Kütlece Yüzde Derişim = $(rac{20}{100}) * 100 = 20$%
Cevap: Çözeltinin kütlece yüzde derişimi %20'dir.
💡 Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 📏 Kütle birimlerininin aynı olduğundan emin olun (genellikle gram kullanılır).
- ➕ Çözeltinin kütlesini hesaplarken çözünen ve çözücünün kütlelerini doğru topladığınızdan emin olun.
- 💯 Sonucu yüzde olarak ifade etmeyi unutmayın.
📚 Kütlece Yüzde Derişimin Önemi
Kütlece yüzde derişim, birçok alanda önemlidir:
- 💊 İlaç Endüstrisi: İlaçların doğru dozlarda hazırlanması için.
- 🧪 Kimya Laboratuvarları: Deneylerde kullanılan çözeltilerin hazırlanması için.
- 🍎 Gıda Endüstrisi: Gıdaların içeriklerinin belirlenmesi için.
- 🧼 Temizlik Ürünleri: Temizlik ürünlerinin konsantrasyonlarının ayarlanması için.