Dikdörtgen, karşılıklı kenarları birbirine eşit ve tüm iç açıları 90° olan dörtgendir. Çevre, bir şeklin tüm kenarlarının toplam uzunluğudur.
Dikdörtgenin iki kısa (genişlik) ve iki uzun (uzunluk) kenarı vardır. Çevreyi bulmak için bu dört kenarı toplarız.
Çevre = Kısa Kenar + Uzun Kenar + Kısa Kenar + Uzun Kenar
Yani, Çevre = 2 x (Kısa Kenar) + 2 x (Uzun Kenar)
En pratik formül ise: Çevre = 2 x (Kısa Kenar + Uzun Kenar)
Matematiksel olarak ifade edersek:
\( Ç = 2 \times (a + b) \)
Burada;
Örnek 1: Kısa kenarı 5 cm, uzun kenarı 8 cm olan bir dikdörtgenin çevresi kaç cm'dir?
Çözüm:
Çevre = 2 x (5 cm + 8 cm)
Çevre = 2 x (13 cm)
Çevre = 26 cm
Örnek 2: Çevresinin uzunluğu 40 metre olan bir dikdörtgenin kısa kenarı 7 metredir. Uzun kenarı kaç metredir?
Çözüm:
Çevre = 2 x (Kısa Kenar + Uzun Kenar)
40 = 2 x (7 + Uzun Kenar)
40 = 14 + (2 x Uzun Kenar)
40 - 14 = 2 x Uzun Kenar
26 = 2 x Uzun Kenar
Uzun Kenar = 26 / 2
Uzun Kenar = 13 metre
Soru 1: Kenar uzunlukları 6 cm ve 10 cm olan bir dikdörtgenin çevresi kaç cm'dir?
Soru 2: Bir dikdörtgenin çevresi 48 m'dir. Uzun kenarı 15 m ise kısa kenarı kaç m'dir?
Soru 3: Aşağıdaki dikdörtgenlerden hangisinin çevresi diğerlerinden farklıdır?
Soru 4: Kısa kenarı 3 m, uzun kenarı ise kısa kenarının 4 katı olan bir dikdörtgenin çevresi kaç m'dir?
Soru 1: C) 32 (Ç=2x(6+10)=32)
Soru 2: A) 9 (48=2x(15+Kısa Kenar) → 24=15+Kısa Kenar → Kısa Kenar=9)
Soru 3:
Soru 1: Bir dikdörtgenin kısa kenarı 8 cm, uzun kenarı ise kısa kenarının 2 katından 4 cm eksiktir. Bu dikdörtgenin çevre uzunluğu kaç santimetredir?
a) 40 cm
b) 44 cm
c) 48 cm
d) 52 cm
Cevap: b) 44 cm
Çözüm: Önce uzun kenarı bulalım. Uzun kenar = (2 x 8) - 4 = 16 - 4 = 12 cm. Dikdörtgenin çevresi = 2 x (kısa kenar + uzun kenar) = 2 x (8 + 12) = 2 x 20 = 40 cm.
Soru 2: Çevresinin uzunluğu 60 metre olan kare şeklindeki bir bahçenin bir kenar uzunluğu, dikdörtgen şeklindeki bir arsanın kısa kenarına eşittir. Dikdörtgen arsanın uzun kenarı 20 metre olduğuna göre, bu arsanın çevresi kaç metredir?
a) 50 m
b) 60 m
c) 70 m
d) 80 m
Cevap: c) 70 m
Çözüm: Karenin çevresi 60 m ise bir kenarı 60 ÷ 4 = 15 metredir. Bu, dikdörtgenin kısa kenarıdır. Dikdörtgenin çevresi = 2 x (kısa kenar + uzun kenar) = 2 x (15 + 20) = 2 x 35 = 70 metredir.
Soru 3: Kısa kenarı 7 cm olan bir dikdörtgenin çevresi, bir kenarı 10 cm olan karenin çevresine eşittir. Buna göre bu dikdörtgenin uzun kenarı kaç santimetredir?
a) 10 cm
b) 11 cm
c) 12 cm
d) 13 cm
Cevap: d) 13 cm
Çözüm: Karenin çevresi = 4 x 10 = 40 cm. Bu, dikdörtgenin de çevresidir. Dikdörtgenin çevre formülü: 2 x (7 + uzun kenar) = 40. 7 + uzun kenar = 20. Buradan uzun kenar = 20 - 7 = 13 cm bulunur.
Soru 4: Uzun kenarı 16 cm olan bir dikdörtgenin çevre uzunluğu 50 cm'dir. Aynı çevre uzunluğuna sahip bir eşkenar üçgenin bir kenar uzunluğu kaç santimetredir?
a) \( \frac{50}{3} \) cm
b) 15 cm
c) 16 cm
d) 17 cm
Cevap: a) \( \frac{50}{3} \) cm
Çözüm: Öncelikle dikdörtgenin kısa kenarını bulalım. 2 x (kısa kenar + 16) = 50 → kısa kenar + 16 = 25 → kısa kenar = 9 cm. Çevre 50 cm'dir. Eşkenar üçgenin üç kenarı da eşit olduğu için bir kenar uzunluğu 50 ÷ 3 = \( \frac{50}{3} \) cm'dir.