6. sınıf Beyaz ışık hangi renklerden oluşur? Işık prizması deneyi

Question

Beyaz ışığın aslında gökkuşağındaki renklerden oluştuğunu öğrendim ama tam olarak hangi renkler olduğunu karıştırıyorum. Işık prizması deneyinde beyaz ışık hangi renklere ayrışıyor, sırasıyla yazabilir misiniz?

Answer 1

Beyaz Işık Hangi Renklerden Oluşur?

Güneş'ten ve ampullerden gelen ışığa beyaz ışık deriz. Ancak beyaz ışık aslında tek bir renk değildir; görebildiğimiz tüm renklerin birleşmesiyle oluşur.

Işık Prizması Deneyi

Beyaz ışığın hangi renklerden oluştuğunu anlamak için ışık prizması adı verilen özel bir cam parçası kullanılır. Bu deneyi ilk kez ünlü bilim insanı Isaac Newton yapmıştır.

Deney şu şekilde çalışır:

• Karanlık bir odada, ince bir delikten gelen beyaz ışık prizmaya gönderilir.
• Işık prizmadan geçerken kırılmaya uğrar. Yani ışık hızı değiştiği için yönü değişir.
• Prizmadan çıkan ışık, duvara veya bir ekrana düşürüldüğünde gökkuşağı renklerinden oluşan bir bant görürüz. Bu renk bandına tayf veya spektrum denir.

Gökkuşağının Yedi Rengi

Işık prizması deneyinde beyaz ışığın ayrıştığı temel renkler şunlardır:

• Kırmızı
• Turuncu
• Sarı
• Yeşil
• Mavi
• Çivit Mavisi
• Mor

Bu renklerin sırası asla değişmez. Her zaman kırmızı ile başlar, mor ile biter. Bu renklerin baş harflerini sırayla yazarsak "Kırmızı, Turuncu, Sarı, Yeşil, Mavi, Çivit, Mor" olur ve "KTSYMÇM" şeklinde bir kod oluşturabiliriz.

Peki Neden Renkler Ayrışıyor?

Bunun nedeni, beyaz ışığı oluşturan her rengin prizmada farklı miktarda kırılmasıdır.

• Mor ışık en çok kırılır.
• Kırmızı ışık en az kırılır.

Bu yüzden prizmadan çıktıklarında mor ışık en altta, kırmızı ışık ise en üstte görünür.

Günlük Hayattan Örnekler

• Gökkuşağı: Havadaki yağmur damlacıkları, doğal birer prizma gibi davranır. Güneş ışığı bu damlacıklardan geçerken renklerine ayrışır ve gökkuşağını oluşturur.
• Köpükler: Sabun köpüklerinin üzerinde gördüğümüz renkler de ışığın benzer şekilde kırılması ve yansıması sonucu oluşur.

Sonuç: Beyaz ışık, birbirinden farklı yedi rengin birleşmesiyle oluşur. Işık prizması ise bu renkleri gözlemleyebilmemiz için harika bir araçtır.