6. sınıf Cisimlerin suda yüzme, batma ve askıda kalma durumları yoğunlukla nasıl açıklanır?

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Bir cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçükse yüzüyor ama neden? Özellikle "askıda kalma" durumunu tam olarak kavrayamadım, burada yoğunluklar eşit olunca neden cisim ne yüzer ne de batar?

Answer 1

Cisimler Neden Yüzer, Batar veya Askıda Kalır?

Bir cismin suda yüzmesi, batması veya askıda kalması, cismin yoğunluğu ile suyun (veya içinde bulunduğu sıvının) yoğunluğunun karşılaştırılmasıyla açıklanır.

Yoğunluk Nedir?

Yoğunluk, bir maddenin birim hacminin kütlesidir. Yani, "bir madde ne kadar ağırdır?" sorusunun cevabıdır. Yoğunluğu şu formülle hesaplarız:

\( \text{Yoğunluk} = \frac{\text{Kütle}}{\text{Hacim}} \)

Yoğunluk birimi genellikle \( g/cm^3 \) (gram bölü santimetreküp) olarak kullanılır.

Suyun Yoğunluğu

Saf suyun yoğunluğu \( 1 \, g/cm^3 \)'tür. Bu, bizim için bir referans noktasıdır. Bir cismin yoğunluğunu suyun yoğunluğuyla karşılaştırırız.

Yüzme, Batma ve Askıda Kalma Kuralları

• YÜZME: Eğer bir cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçükse cisim yüzer.

  \( \text{Cismin Yoğunluğu} < 1 \, g/cm^3 \)

  Örnek: Tahta parçası, plastik top, strafor köpük. Bu cisimler sudan daha hafiftir.

• BATMA: Eğer bir cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğundan büyükse cisim batar.

  \( \text{Cismin Yoğunluğu} > 1 \, g/cm^3 \)

  Örnek: Taş, demir para, cam bilye. Bu cisimler sudan daha ağırdır.

• ASKIDA KALMA: Eğer bir cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğuna eşitse cisim askıda kalır. Yani ne yüzer ne de batar; sıvının içinde bir yerde durur.

  \( \text{Cismin Yoğunluğu} = 1 \, g/cm^3 \)

  Örnek: Tuzlu suyu iyi ayarlanmış bir yumurta (taze yumurta batar, bayat yumurta yüzer).

Özet

• Yüzer: Cismin yoğunluğu < Sıvının yoğunluğu
• Askıda Kalır: Cismin yoğunluğu = Sıvının yoğunluğu
• Batar: Cismin yoğunluğu > Sıvının yoğunluğu

Bu kural sadece su için değil, tüm sıvılar için geçerlidir. Örneğin, yoğunluğu sudan fazla olan cıva içine attığınız demir bilye yüzer!