Elektriği İletmeyen Maddeler: Yalıtkanlar
Elektrik, bazı maddelerden kolayca geçerken bazılarından hiç geçemez. Elektriği iletmeyen, yani elektrik akımının geçişine izin vermeyen maddelere yalıtkan denir. Yalıtkanlar, elektrik çarpması gibi tehlikelerden bizi korumak için çok önemlidir.
Yalıtkan Maddelere Örnekler
Günlük hayatımızda birçok yalıtkan madde kullanırız. İşte en yaygın yalıtkan maddeler:
- Plastik: Elektrik kablolarının dışı, prizler, anahtarlar ve birçok elektronik aletin sapı plastikle kaplanır. Çünkü plastik elektriği iletmez ve bizi korur.
- Cam: Elektrik direklerindeki yalıtkanlar ve ampuller genellikle camdan yapılır.
- Seramik ve Porselen: Elektrik direklerinde ve bazı prizlerde yalıtkan olarak kullanılırlar. Isıya da dayanıklı oldukları için tercih edilirler.
- Ahşap (Tahta):b> Kuru tahta iyi bir yalıtkandır. Elektrik direkleri ve merdivenler bu yüzden ahşaptan yapılabilir. Ancak, tahta ıslak durumda elektriği iletebilir, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
- Kauçuk ve Lastik: Elektrikçilerin eldivenleri, botları ve bazı ayakkabı tabanları kauçuktan yapılır. Elektrik akımını geçirmediği için güvenlik sağlar.
- Kağıt: Kuru kağıt da bir yalıtkandır.
- Hava: Normal şartlarda hava iyi bir yalıtkandır. Elektriğin havadan atlaması için çok yüksek gerilim gerekir (yıldırım gibi).
Yalıtkanlar Neden Önemlidir?
Yalıtkanlar olmasaydı, elektrikli aletleri güvenle kullanamazdık. Elektrik kablolarına dokunduğumuzda bizi çarpabilirdi. Bu yüzden:
- Elektrik telleri, iletken olan metalin etrafı plastik ile kaplanır.
- Evlerimizdeki prizlerin ve anahtarların dış kısımları plastik veya seramik gibi yalıtkan malzemelerden yapılır.
- Elektrikçiler, elektrikle çalışırken lastik eldiven ve kauçuk tabanlı ayakkabılar giyer.
Önemli Uyarı: Hiçbir madde %100 yalıtkan değildir. Örneğin, saf su yalıtkanken içine tuz veya mineral karıştığında iletken hale gelebilir. Aynı şekilde, kuru tahta yalıtkanken ıslak tahta elektriği iletebilir. Bu yüzden her zaman dikkatli olmalıyız.
