Bu konuda, doğruların birbirlerine göre durumlarını inceleyeceğiz. İki doğru bir düzlem üzerinde ya kesişir ya da kesişmez. Kesişen doğruların özel bir durumu olan dik doğruları ve hiç kesişmeyen doğrular olan paralel doğruları öğreneceğiz.
İki doğru bir noktada kesişebilir. Bu, iki yolun bir kavşakta buluşması gibi düşünülebilir.
Kesişen iki doğru arasındaki açı 90 derece ise, bu doğrular birbirine diktir.
Örnek: Bir kitabın köşesi, bir pencerenin kenarları dik doğrulara örnektir.
Bir düzlemde hiç kesişmeyen doğrulara paralel doğrular denir.
Örnek: Bir defterimizdeki çizgiler, bir merdivenin basamakları paralel doğrulara örnektir.
Bu kuralları iyi öğrenip bol bol alıştırma yaparak konuyu pekiştirebilirsin. Başarılar!
Soru 1: Aşağıdaki şekilde d doğrusu üzerindeki K noktasından geçen ve d doğrusuna dik olan bir doğru çizilmek isteniyor. Bu işlem için hangi araçlar doğru kullanılmalıdır?
a) Sadece cetvel
b) Cetvel ve pergel
c) Sadece gönye
d) Cetvel ve gönye
Cevap: d) Cetvel ve gönye
Çözüm: Bir doğruya, üzerindeki bir noktadan dikme çizmek için cetvel ile doğru çizilir, gönye kullanılarak dikme oluşturulur.
Soru 2: Bir mimar, bir binanın planını çizerken zemine paralel ve zemine dik çizgiler kullanmaktadır. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a) Paralel doğrular kesişirler
b) Dik doğruların kesiştiği açı 180°'dir
c) Paralel doğruların arasındaki uzaklık her yerde aynıdır
d) Dik doğruların eğimleri aynıdır
Cevap: c) Paralel doğruların arasındaki uzaklık her yerde aynıdır
Çözüm: Paralel doğrular hiç kesişmezler ve aralarındaki dik uzaklık her noktada eşittir.
Soru 3: Aşağıda verilen doğru çiftlerinden hangisi birbirine paralel değildir?
a) Bir karenin karşılıklı kenarları
b) Bir dikdörtgenin komşu kenarları
c) Bir kitabın üst ve alt kenarları
d) Bir merdivenin basamaklarının kenarları
Cevap: b) Bir dikdörtgenin komşu kenarları
Çözüm: Dikdörtgenin komşu kenarları birbirine diktir, paralel değildir. Diğer seçeneklerdeki doğrular paraleldir.
Soru 4: Aşağıdaki şekilde d₁ ve d₂ doğruları birbirine paraleldir. Bu doğrulara dik olan bir k doğrusu çizilmiştir. Buna göre k doğrusu için hangisi söylenemez?
a) d₁ doğrusuna diktir
b) d₂ doğrusuna diktir
c) d₁ ve d₂ doğrularını keser
d) d₁ ve d₂ doğrularına paraleldir
Cevap: d) d₁ ve d₂ doğrularına paraleldir
Çözüm: İki paralel doğruya dik olan bir doğru, her iki doğruya da diktir ve onları keser. Paralel doğrulara dik olan bir doğru onlara paralel olamaz.