🕵️♀️ LGS'de Çıkarım Yapmak Ne Demek?
Çıkarım yapmak, aslında okuduğun veya dinlediğin bir metinden, açıkça söylenmeyen anlamları bulmak demektir. Metinde her şey apaçık yazmaz, bazı şeyler satır aralarında gizlidir. İşte bu gizli anlamları bulma işine çıkarım diyoruz.
- 🤔 Metni Anlamak: Çıkarım yapabilmek için öncelikle metni çok iyi anlaman gerekir. Metinde ne anlatılıyor, yazar ne demek istiyor?
- 🧐 İpuçlarını Yakalamak: Metinde çıkarım yapmana yardımcı olacak ipuçları vardır. Bu ipuçları, kelimeler, cümleler veya metnin genelindeki anlatım olabilir.
- 🧠 Bilgilerini Kullanmak: Çıkarım yaparken sadece metne bağlı kalma. Kendi bilgi birikimini ve deneyimlerini de kullan.
📝 Çıkarım Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- 🎯 Metnin Tamamını Okumak: Çıkarım yapmadan önce metnin tamamını dikkatlice okumalısın. Acele etme, her kelimenin ve cümlenin anlamını anlamaya çalış.
- 🔑 Ana Fikri Bulmak: Metnin ana fikrini bulmak, çıkarım yapmanı kolaylaştırır. Metinde ne anlatılmak isteniyor, yazarın temel mesajı ne?
- ❓ Sorular Sormak: Metni okurken kendine sorular sor. "Bu ne anlama geliyor?", "Yazar neden böyle demiş olabilir?", "Bu durumun sebebi ne olabilir?" gibi sorular, çıkarım yapmana yardımcı olur.
- ❌ Varsayımlardan Kaçınmak: Çıkarım yaparken kendi varsayımlarından kaçın. Metinde açıkça belirtilmeyen şeyleri kesin doğru olarak kabul etme.
✍️ Örnek Paragraf ve Çözümü
Paragraf:
Ayşe, sabah erkenden kalktı. Pencereden dışarı baktığında her yerin bembeyaz olduğunu gördü. Ağaçların dalları karla kaplıydı. Ayşe, heyecanla annesine seslendi: "Anne, kar yağmış! Bugün okula gitmek zorunda mıyım?"
❓ Bu paragraftan hangi çıkarımları yapabiliriz?
- ❄️ Hava Durumu: Hava soğuk ve karlı.
- 👧 Ayşe'nin Duyguları: Ayşe, kar yağmasına seviniyor ve okula gitmek istemiyor.
- 📅 Zaman: Olay, kış mevsiminde geçiyor.
💡 Çözüm Adımları:
- Metni Okuma: Paragrafı dikkatlice okuduk.
- İpuçlarını Bulma: "Her yer bembeyaz", "Ağaçların dalları karla kaplı" gibi ifadeler, havanın karlı olduğuna dair ipuçları veriyor.
- Çıkarım Yapma: Bu ipuçlarından yola çıkarak, havanın soğuk ve karlı olduğu çıkarımını yaptık. Ayşe'nin "Bugün okula gitmek zorunda mıyım?" sorusu, okula gitmek istemediğine dair bir ipucu veriyor.
🎯 LGS'de Çıkarım Sorularını Nasıl Çözeriz?
- 📖 Soruyu Dikkatlice Okumak: Soruyu ve seçenekleri dikkatlice oku. Ne soruluyor, hangi çıkarımı yapmamız isteniyor?
- 🔍 Metinde İpuçlarını Aramak: Metinde sorunun cevabını bulmana yardımcı olacak ipuçlarını ara. Kelimeler, cümleler, anlatım tarzı... Her şey bir ipucu olabilir.
- 💯 Doğru Seçeneği Bulmak: Seçenekleri eleyerek doğru cevaba ulaşmaya çalış. Metinde açıkça belirtilmeyen ama metinden çıkarılabilecek olan seçeneği işaretle.
- ⏱️ Zamanı İyi Kullanmak: LGS'de zaman çok önemli. Çıkarım sorularını çözerken zamanı iyi kullanmaya çalış. Çok takıldığın soruları sona bırak.
