9. sınıf fizik 2. dönem 2. yazılı 7. senaryo meb soruları

Question

9. sınıf fizik 7. senaryo MEB soruları biraz zor geldi. Özellikle basit makineler ve kuvvet konularında takılıyorum.

Answer 1

# 📚 9. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılı Sınavı: 7. Senaryo MEB Sorularına Hazırlık Ders Notu

🎯 Senaryo 7: "Enerji, İş ve Güç" Ünitesi Yazılı Sınavına Genel Bakış

Sevgili öğrenciler, bu ders notumuzda MEB müfredatında yer alan ve 2. dönem 2. yazılı sınavlarında sıklıkla karşımıza çıkan "Enerji, İş ve Güç" ünitesinin 7. senaryo tipi sorularını inceleyeceğiz. Bu senaryo, genellikle günlük hayattan örneklerle zenginleştirilmiş, yorum gerektiren ve formül uygulamaya dayalı sorulardan oluşur.

📖 Senaryonun Kapsadığı Temel Kazanımlar

• ✅ İş, enerji ve güç kavramlarını açıklama
• ✅ Mekanik iş ile enerji arasındaki ilişkiyi kurma
• ✅ Öteleme kinetik enerjisi, yer çekimi potansiyel enerjisi ve esneklik potansiyel enerjisini hesaplama
• ✅ Enerji dönüşümlerini analiz etme
• ✅ Gücü tanımlayarak günlük hayattan örnekler verme

🔍 Senaryo 7'de Çıkabilecek Soru Tipleri ve Çözüm Yöntemleri

1. 🧮 İş Hesaplama Soruları

Kural: Bir cisme uygulanan kuvvet, cismin yer değiştirmesine neden oluyorsa fiziksel anlamda iş yapılmış olur. İş, uygulanan kuvvet ile kuvvet doğrultusundaki yer değiştirmenin çarpımıdır.

Formül: \( W = F \cdot x \cdot \cos\theta \)

Burada \( \theta \), kuvvet vektörü ile yer değiştirme vektörü arasındaki açıdır.

💡 Örnek Soru & Çözüm:

"Ahmet, 20 N büyüklüğündeki kuvvetle yatay zeminde 8 metre ilerideki bir kutuyu itiyor. Uyguladığı kuvvet yatayla 60° açı yaptığına göre, Ahmet'in yaptığı iş kaç joule'dür?" (cos60° = 0.5)

Çözüm:
\( W = F \cdot x \cdot \cos\theta \)
\( W = 20 \cdot 8 \cdot \cos60° \)
\( W = 20 \cdot 8 \cdot 0.5 \)
\( W = 80 \ J \)

2. ⚡ Enerji Dönüşümü Senaryoları

Bu tip sorularda bir sistemdeki enerjinin bir türden diğerine dönüşümü anlatılır ve sizden kayıp olmadığı durumda enerjinin korunumunu kullanarak çözüm yapmanız istenir.

💡 Örnek Senaryo:

"2 kg kütleli bir cisim, yerden 10 m yükseklikten serbest bırakılıyor. Cisim yere çarpmadan hemen önceki kinetik enerjisi kaç joule'dür? (g = 10 m/s², sürtünme yok)"

Çözüm:
Yükseklik potansiyel enerjisi tamamen kinetik enerjiye dönüşmüştür.
\( PE = m \cdot g \cdot h = 2 \cdot 10 \cdot 10 = 200 \ J \)
O halde, \( KE = 200 \ J \)

3. 💪 Güç Hesaplama Problemleri

Güç, birim zamanda yapılan iş veya harcanan enerji miktarıdır.

Formül: \( P = \frac{W}{t} \) veya \( P = F \cdot v \) (sabit hız için)

💡 Örnek Soru:

"Bir asansör motoru, 800 N ağırlığındaki yükü 20 saniyede 30 metre yüksekliğe çıkarıyor. Motorun gücü kaç watt'tır?"

Çözüm:
Önce yapılan işi bulalım: \( W = F \cdot x = 800 \cdot 30 = 24000 \ J \)
Güç: \( P = \frac{W}{t} = \frac{24000}{20} = 1200 \ W \)

🎓 Sınavda Dikkat Edilmesi Gerekenler

• 🔸 Birimlere dikkat! İş ve enerji birimi joule (J), güç birimi watt (W).
• 🔸 Soruda "sürtünmesiz ortam" ifadesi varsa, enerjinin korunumu yasasını rahatlıkla uygulayabilirsiniz.
• 🔸 Enerji dönüşüm diyagramları çizmek, karmaşık senaryoları anlamanızı kolaylaştırır.
• 🔸 Güç sorularında zaman birimine (saniye/dakika/saat) dikkat edin, gerekirse çevirin.

✅ Pratik İpuçları

1. İş formülündeki \( \cos\theta \) faktörünü unutmayın! Kuvvet yer değiştirmeye dik ise (\( \theta = 90° \)) iş sıfırdır.
2. Potansiyel enerji hesaplarken referans noktasını (genellikle yer seviyesi) doğru belirleyin.
3. Kinetik enerji formülü \( KE = \frac{1}{2}mv^2 \)'de hızın karesini almayı unutmayın.

Bu senaryo tipindeki sorular, formülleri ezberlemekten çok, kavramları anlayıp günlük hayatla ilişkilendirmenizi ölçer. Bol bol farklı senaryo üzerinden pratik yaparak sınava hazırlanın. Başarılar! 🍀