🧪 Absisik Asit Nedir?
Absisik asit (ABA), bitkilerde bulunan önemli bir hormondur. Bitkilerin büyüme ve gelişme süreçlerini etkiler. Özellikle kuraklık, tuzluluk gibi stres koşullarına karşı bitkilerin dayanıklılığını artırmada kritik rol oynar.
- 💧 Stres Hormonu: ABA, bitkilerde su stresi (kuraklık) başladığında hızla üretilir.
- 🌱 Dormansi: Tohumların ve tomurcukların dormansiye girmesini sağlayarak olumsuz koşullarda hayatta kalmalarına yardımcı olur.
- 🍃 Yaprak Dökümü: Sonbaharda yaprakların dökülmesini teşvik eder.
❓ AYT Biyoloji Sorusu: Absisik Asit
Aşağıdaki, geçmiş yıllarda çıkmış bir AYT Biyoloji sorusunu inceleyelim ve çözümleyelim:
Soru: (ÖSYM) Bitkilerde absisik asit (ABA) hormonu aşağıdaki olaylardan hangisinde doğrudan rol oynamaz?
A) Tohumun çimlenmesi
B) Yaprakların yaşlanması
C) Stomaların kapanması
D) Köklerin uzaması
E) Gövdenin kalınlaşması
✅ Soru Çözümü
Şimdi de soruyu adım adım çözelim:
- 🌱 Tohumun Çimlenmesi: ABA, tohumun çimlenmesini engeller. Yani, doğrudan rol oynar.
- 🍂 Yaprakların Yaşlanması: ABA, yaprakların yaşlanmasını (senesens) hızlandırır. Doğrudan etkilidir.
- 🌿 Stomaların Kapanması: Kuraklık durumunda ABA, stomaların kapanmasını sağlayarak su kaybını azaltır. Doğrudan rol oynar.
- 🌳 Köklerin Uzaması: ABA, köklerin uzamasını teşvik edebilir, özellikle su stresi altında. Doğrudan etkisi vardır.
- 🪵 Gövdenin Kalınlaşması: Gövdenin kalınlaşması (sekonder büyüme) daha çok oksin ve giberellin hormonlarının kontrolündedir. ABA'nın doğrudan bir etkisi bulunmamaktadır.
Doğru Cevap: E) Gövdenin kalınlaşması
📚 Ek Bilgiler
🤔 ABA'nın Diğer Görevleri
- 💧 Su Dengesi: Bitkilerde su dengesinin korunmasında önemli bir rol oynar.
- 🛡️ Stres Toleransı: Kuraklık, sıcaklık, tuzluluk gibi çevresel streslere karşı bitkilerin toleransını artırır.
🔬 ABA ve Tarım
- 🌾 Ürün Verimliliği: ABA'nın bitkiler üzerindeki etkileri, tarımda ürün verimliliğini artırmak için kullanılabilir.
- 🧪 Biyo-uyarıcılar: ABA analogları, bitkilerin stres koşullarına dayanıklılığını artırmak amacıyla geliştirilmektedir.
