📚 Hukukun Temel Kavramları: Final Sınavına Hazırlık
Hukuk fakültesi öğrencilerinin ve açıköğretim öğrencilerin en çok zorlandığı derslerden biri olan Hukukun Temel Kavramları dersi için final sınavına hazırlık notları ve çözümlü sorular aşağıda sunulmuştur. Bu özet notlar, sınavda başarıya ulaşmanıza yardımcı olacaktır.
- ⚖️ Hukukun Kaynakları: Hukukun kaynakları, yazılı kaynaklar (Anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik) ve yazısız kaynaklar (örf ve adet hukuku, içtihatlar, bilimsel görüşler) olarak ikiye ayrılır.
- 📜 Anayasa: Bir devletin temel yapısını, organlarını, yetkilerini ve bireylerin temel hak ve özgürlüklerini düzenleyen en üstün hukuk normudur.
- 📝 Kanun: Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından çıkarılan, Anayasaya aykırı olamayan yazılı hukuk kurallarıdır.
- 🛡️ Maddi Yaptırım: Hukuk kurallarına aykırı davranışların yaptırımıdır. Cezalar, tazminatlar, iptaller gibi farklı türleri bulunur.
- 🤝 Hukuki İlişki: Hukuk düzeninin koruduğu menfaatler etrafında kurulan, kişiler arasındaki ilişkilerdir.
- 👤 Hak Ehliyeti: Bir kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme ehliyetidir. Herkes doğuştan hak ehliyetine sahiptir.
- 🔞 Fiil Ehliyeti: Bir kişinin kendi fiilleriyle hak edinebilme ve borç altına girebilme ehliyetidir. Yaş, akıl sağlığı ve ayırt etme gücüne bağlıdır.
- 🏢 Tüzel Kişilik: Kendi adına hak sahibi olabilen ve borç altına girebilen kişi toplulukları veya mal topluluklarıdır. Dernekler, vakıflar, şirketler tüzel kişiliğe örnektir.
❓ Çözümlü Sorular
🤔 Soru 1: Aşağıdakilerden hangisi hukukun yazılı kaynaklarından biri değildir?
- A) Anayasa
- B) Kanun
- C) Tüzük
- D) Örf ve adet hukuku
- E) Yönetmelik
Doğru Cevap: D) Örf ve adet hukuku. Örf ve adet hukuku, hukukun yazısız kaynaklarındandır.
🤔 Soru 2: Aşağıdakilerden hangisi fiil ehliyetinin şartlarından biri değildir?
- A) Yaş
- B) Akıl sağlığı
- C) Ayırt etme gücü
- D) Cinsiyet
- E) Ergin olmak
Doğru Cevap: D) Cinsiyet. Fiil ehliyeti için yaş, akıl sağlığı ve ayırt etme gücü gereklidir. Cinsiyetin fiil ehliyeti üzerinde bir etkisi yoktur.
🤔 Soru 3: Aşağıdakilerden hangisi tüzel kişiliğe sahip değildir?
- A) Dernek
- B) Vakıf
- C) Şirket
- D) Sendika
- E) Gerçek kişi
Doğru Cevap: E) Gerçek kişi. Gerçek kişiler, doğuştan hak ehliyetine sahip olan insanlardır. Dernek, vakıf, şirket ve sendikalar ise tüzel kişiliğe sahiptir.
📚 Medeni Hukuk Temel Kavramlar
- 👨👩👧👦 Hısımlık: Kan bağı (kan hısımlığı) veya evlilik yoluyla (kayın hısımlığı) kurulan bağdır.
- 🏠 Yerleşim Yeri (İkametgah): Bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.
- 📜 İspat Yükü: Bir davada, iddia edilen bir vakıayı ispat etme sorumluluğudur.
- ⚖️ Dürüstlük Kuralı: Herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüst ve makul davranmasıdır.
- 🤝 Sözleşme Özgürlüğü: Tarafların, kanunda öngörülen sınırlar içinde, istedikleri konuda sözleşme yapabilme serbestliğidir.
❓ Çözümlü Sorular
🤔 Soru 1: Aşağıdakilerden hangisi dürüstlük kuralının (TMK m.2) sonuçlarından biri değildir?
- A) Hakkın kötüye kullanılmasının önlenmesi
- B) Sözleşmelerin yorumlanması
- C) Beklenmedik durumların dikkate alınması
- D) Kusursuz sorumluluk hallerinin düzenlenmesi
- E) Borç ilişkilerinde güvenin korunması
Doğru Cevap: D) Kusursuz sorumluluk hallerinin düzenlenmesi.
🤔 Soru 2: Bir kimsenin yerleşim yeri (ikametgahı) için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
- A) Bir kişinin birden fazla yerleşim yeri olabilir.
- B) Tüzel kişilerin de yerleşim yeri vardır.
- C) Yerleşim yeri, kişinin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.
- D) Kişinin yerleşim yeri, tebligatların yapılacağı adrestir.
- E) Velayet altındaki çocuğun yerleşim yeri, velisinin yerleşim yeridir.
Doğru Cevap: A) Bir kişinin birden fazla yerleşim yeri olabilir. Bir kişinin kural olarak tek bir yerleşim yeri olur.
Umarım bu özet notlar ve çözümlü sorular, Hukukun Temel Kavramları final sınavına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
