🔑 Zilyetlik Nedir?
Zilyetlik, bir eşya üzerinde fiili hakimiyet kurma durumudur. Bu hakimiyet, eşyanın sahibi olma anlamına gelmez. Zilyet, eşyayı kullanan, yöneten veya ondan faydalanan kişidir.
- 🔑 Asli Zilyet: Eşyayı malik sıfatıyla elinde bulunduran kişidir.
- 🔑 Fer'i Zilyet: Eşyayı bir hakka dayanarak (kira, rehin vb.) elinde bulunduran kişidir.
📜 Zilyetliğin Kazanılması
Zilyetlik, eşya üzerindeki fiili hakimiyetin kurulmasıyla kazanılır. Bu kazanım, çeşitli şekillerde gerçekleşebilir.
- 📜 Aslen Kazanma: Eşyanın daha önce zilyedi yoksa, ilk defa zilyet olunmasıdır. Örneğin, sahipsiz bir eşyanın bulunması.
- 📜 Devren Kazanma: Zilyetliğin, önceki zilyetten devralınmasıdır. Örneğin, bir eşyanın satın alınması veya bağışlanması.
- 📜 Tesisen Kazanma: Bir eşya üzerinde, başkasının zilyetliğini sona erdirmeksizin, yeni bir zilyetlik hakkı kurulmasıdır. Örneğin, bir eşyanın kiraya verilmesi.
🛡️ Zilyetliğin Korunması
Zilyetlik, hukuken korunur. Zilyetliğe yapılan saldırılara karşı zilyedin sahip olduğu haklar şunlardır:
- 🛡️ Zilyetliğin Gasp Edilmesi: Zilyedin, eşya üzerindeki fiili hakimiyetinin hukuka aykırı olarak sona erdirilmesidir.
- 🛡️ Zilyetliğe Tecavüz: Zilyedin, eşya üzerindeki fiili hakimiyetinin hukuka aykırı olarak engellenmesi veya zorlaştırılmasıdır.
⚖️ Zilyedin Davaları
Zilyet, zilyetliğinin gasp edilmesi veya tecavüze uğraması halinde dava açabilir.
- ⚖️ Zilyetliği Geri Alma Davası: Zilyetliğin gasp edilmesi halinde, zilyetliğin iadesi için açılan davadır.
- ⚖️ Tecavüzün Önlenmesi Davası: Zilyetliğe tecavüzün devam etmesi halinde, tecavüzün önlenmesi için açılan davadır.
⏳ Zamanaşımı
Zilyetlik davaları, belirli bir zamanaşımı süresine tabidir. Bu süreler, zilyetliğin gaspı veya tecavüzün öğrenildiği tarihten itibaren başlar.
- ⏳ Bir Yıllık Süre: Zilyetliği geri alma ve tecavüzün önlenmesi davaları için zamanaşımı süresi, gasp veya tecavüzün öğrenildiği tarihten itibaren bir yıldır.
❗ Önemli Notlar
* Zilyetlik, mülkiyet hakkından farklıdır. Zilyet, eşyanın sahibi olmayabilir.
* Zilyetliğin korunması, kamu düzeninin sağlanması açısından önemlidir.
* Zilyetlik davalarında ispat yükü, davacı zilyettedir.
📚 Ek Kaynaklar
* Türk Medeni Kanunu
* Zilyetlik ile ilgili Yargıtay Kararları
Umarım bu notlar, vize sınavınız için faydalı olur! Başarılar dilerim!
