Ahmet Hamdi Tanpınar'ın başyapıtı Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Türk edebiyatının en özgün ve çok katmanlı eserlerinden biridir. Roman, modernleşme sürecinde kimlik arayışını, Doğu-Batı çatışmasını ve bireyin bu karmaşık ortamdaki yerini ironik bir dille ele alır.
Hayri İrdal, Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün merkezindeki karakterdir. Onun hayatı, romanın temel temalarını ve çatışmalarını yansıtır. İrdal'ın çocukluğu, eğitimi, evlilikleri ve iş hayatı, Türkiye'nin modernleşme sürecindeki değişimleri ve karmaşaları gözler önüne serer.
Enstitü, romanda modernleşme çabasının ve bu çabanın yarattığı absürt durumların sembolüdür. Tanpınar, Enstitü aracılığıyla bürokrasiyi, bilimselleşmeyi ve modernleşmenin yüzeysel yönlerini eleştirir.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü, farklı bölümlerden oluşur ve her bölüm, Hayri İrdal'ın hayatının farklı bir dönemini anlatır. Romanın yapısı, İrdal'ın kimlik arayışındaki karmaşıklığı ve modernleşme sürecindeki parçalanmışlığı yansıtır.
Ahmet Hamdi Tanpınar, Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nde kendine özgü bir üslup kullanır. Roman, derinlikli karakter analizleri, zengin imgeler ve ironik anlatımıyla dikkat çeker. Tanpınar'ın dili, hem edebi hem de eleştirel bir nitelik taşır.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Türk edebiyatının önemli eserlerinden biri olmasının yanı sıra, modernleşme sürecindeki Türkiye'nin sosyolojik ve kültürel yapısını anlamak için de önemli bir kaynaktır. Roman, okuyucuyu hem eğlendirir hem de düşündürürken, kimlik, modernleşme ve Doğu-Batı çatışması gibi evrensel temaları ele alır.
