Bernoulli İlkesi, akışkanlar mekaniğinin en temel ve önemli prensiplerinden biridir. Bu ilke, sürtünmesiz (viskozitesiz) ve sıkıştırılamaz bir akışkanın sabit bir akışı boyunca enerjinin korunumunu ifade eder.
İlke, basitçe şunu söyler: Bir akışkanın hızı artarsa, akışkan üzerindeki statik basınç azalır; hızı azalırsa, statik basınç artar. Bu, enerjinin bir formdan diğerine dönüşümüdür.
Bu enerji korunumu, matematiksel olarak Bernoulli Denklemi ile ifade edilir. Denklem, akış çizgisi boyunca şu şekildedir:
\( P + \frac{1}{2}\rho v^2 + \rho g h = \text{sabit} \)
Burada:
Denklemdeki her bir terim, birim hacim başına enerjiyi (J/m³) temsil eder:
1. Uçak Kanadı (Aerofoil): Uçağın kanadının üst kısmı daha kavislidir, bu da havanın üstten daha hızlı akmasına neden olur. Bernoulli İlkesi'ne göre, hızın arttığı yerde basınç düşer. Kanadın üstündeki basınç, altındakinden daha düşük olduğu için kanadı yukarı kaldıran bir kaldırma kuvveti oluşur.
2. Sprey Şişeleri: Spreyin üstündeki tüpten hava hızla üflendiğinde, tüpün içindeki basınç düşer. Şişenin içindeki daha yüksek basınç, sıvıyı yukarı, düşük basınçlı bölgeye doğru iter ve sıvı püskürür.
3. Banyo Perdesi: Duş alırken sıcak suyun etkisiyle yükselen hava, perdenin dışındaki durgun havaya göre daha hızlı hareket eder. Bu, perdenin iç tarafındaki basıncı düşürür. Dıştaki yüksek basınç, perdeyi banyo küvetinin içine doğru iter.
4. Baca Etkisi: Rüzgarlı bir günde, bacadan çıkan dumanın daha hızlı hareket etmesi, bacanın üst kısmındaki basıncı düşürür. Evin içindeki daha yüksek basınç, dumanın bacadan dışarı çıkmasını kolaylaştırır.