Göz kapağının kenarında aniden beliren, kızarık, ağrılı ve şiş bir yumru... Pek çoğumuzun hayatında en az bir kez karşılaştığı arpacık (tıbbi adıyla hordeolum), oldukça can sıkıcı olabilir. Peki bu küçük ama rahatsız edici enfeksiyon neden ortaya çıkar ve halk arasında sıkça duyduğumuz "göze sarımsak sürmek" gibi geleneksel yöntemler ne kadar güvenilir? Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte keşfedelim.
Arpacık, göz kapağının kenarında bulunan ve yağ salgılayan küçük bezlerin (meibomian veya zeis bezleri) veya kirpik köklerinin bakteriyel enfeksiyonudur. En yaygın nedeni, normalde cildimizde zararsız bir şekilde bulunan Staphylococcus aureus bakterisidir. Bu bakteri, bezlerin ağzı tıkandığında veya bir şekilde içeri girdiğinde hızla çoğalarak iltihaba yol açar.
Arpacık genellikle aniden ve belirgin bir neden olmaksızın çıkabilir. Ancak bazı durumlar riski artırır:
Halk arasında arpacık için sarımsak sürmek, altın yüzük ile ovmak, sıcak çay kompresi yapmak gibi pek çok geleneksel yöntem dolaşır. Peki bunlar ne kadar etkili ve güvenli?
Göze veya göz kapağına kesinlikle SARIMSAK SÜRÜLMEMELİDİR. Sarımsağın içindeki allicin gibi bileşenler çok güçlü tahriş edicilerdir. Gözün son derece hassas olan dokularında:
Bu yöntem, enfeksiyonu iyileştirmez, aksine durumu çok daha kötü ve tehlikeli bir hale getirir.
Arpacık genelde 1-2 hafta içinde kendiliğinden veya basit bakımla geçer. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır:
Doktorunuz, gerekli görürse antibiyotikli damla/pomat reçete edebilir veya nadiren küçük bir cerrahi müdahale ile iltihabı boşaltabilir.
Arpacık, genellikle ciddi olmayan ancak rahatsız edici bir göz enfeksiyonudur. Tedavisinde hijyen ve ılık kompres en temel, güvenli ve etkili yöntemlerdir. Göze sarımsak sürmek gibi tahriş edici geleneksel uygulamalardan kesinlikle kaçınmak gerekir. Şüphede kalındığında veya belirtiler şiddetlendiğinde ise her zaman bir sağlık profesyoneline danışmak en doğru yoldur.