🏠 Yerleşme Coğrafyası: İnsan ve Mekan İlişkisi
Yerleşme coğrafyası, insanların yaşam alanlarını ve bu alanların özelliklerini inceler. İnsanların nerede ve neden yaşadığını, yerleşim yerlerinin nasıl geliştiğini ve değiştiğini anlamamıza yardımcı olur.
- 🌍 Yerleşme: İnsanların barınma, çalışma ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir araya gelerek oluşturdukları yaşam alanlarıdır.
- 🏘️ Kırsal Yerleşme: Tarım, hayvancılık ve ormancılık gibi faaliyetlerin ön planda olduğu, nüfusun az ve dağınık olduğu yerleşimlerdir.
- 🏙️ Kentsel Yerleşme: Sanayi, ticaret, hizmet gibi faaliyetlerin yoğunlaştığı, nüfusun fazla ve yoğun olduğu yerleşimlerdir.
🏘️ Kırsal Yerleşmelerin Özellikleri
- 👨🌾 Ekonomik Faaliyetler: Tarım ve hayvancılık temel geçim kaynağıdır.
- 🏘️ Nüfus: Genellikle az ve dağınıktır.
- 🏡 Konutlar: Genellikle tek veya iki katlı, doğal malzemelerden yapılmış evlerdir.
- 🤝 Sosyal İlişkiler: Daha samimi ve dayanışmaya dayalıdır.
🏙️ Kentsel Yerleşmelerin Özellikleri
- 🏭 Ekonomik Faaliyetler: Sanayi, ticaret, hizmet sektörü gelişmiştir.
- 🏢 Nüfus: Yoğun ve fazladır.
- 🌆 Konutlar: Çok katlı binalar ve apartmanlar yaygındır.
- 🚗 Ulaşım: Gelişmiş bir ulaşım ağına sahiptir.
❓ Yerleşme Coğrafyası Soru Çözümü
Şimdi de yerleşme coğrafyası ile ilgili bazı örnek sorulara ve çözümlerine göz atalım.
Soru 1: Aşağıdakilerden hangisi kırsal yerleşmelerin özelliklerinden biri
değildir?
A) Tarım faaliyetlerinin yaygın olması
B) Nüfusun az ve dağınık olması
C) Sanayi faaliyetlerinin gelişmiş olması
D) Konutların doğal malzemelerden yapılması
E) Sosyal ilişkilerin samimi olması
Çözüm: Kırsal yerleşmelerde sanayi faaliyetleri gelişmemiştir. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
Soru 2: Bir şehirde nüfusun hızla artması ve sanayi tesislerinin çoğalması hangi tür yerleşme özelliğini gösterir?
A) Kırsal yerleşme
B) Kentsel yerleşme
C) Yayla yerleşmesi
D) Oba yerleşmesi
E) Köy yerleşmesi
Çözüm: Nüfusun hızla artması ve sanayi tesislerinin çoğalması kentsel yerleşmelerin özelliğidir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.
Soru 3: Aşağıdakilerden hangisi bir yerleşme yerinin seçiminde etkili olan doğal faktörlerden biridir?
A) Sanayi faaliyetleri
B) Ulaşım imkanları
C) Su kaynakları
D) Eğitim olanakları
E) Ticaret merkezleri
Çözüm: Su kaynakları, bir yerleşme yerinin seçiminde etkili olan doğal faktörlerden biridir. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
Soru 4: Türkiye'de kırsal yerleşmelerde konut yapımında kullanılan malzemeler yöreye göre farklılık gösterir. Örneğin, Karadeniz Bölgesi'nde ahşap evler yaygınken, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde taş evler daha çok görülür.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) İklim koşulları ve doğal kaynaklar
B) Ekonomik faaliyetler ve gelir düzeyi
C) Ulaşım imkanları ve ticaret
D) Nüfus yoğunluğu ve şehirleşme
E) Eğitim seviyesi ve kültürel farklılıklar
Çözüm: Farklı bölgelerdeki iklim koşulları ve doğal kaynaklar, konut yapımında kullanılan malzemeleri etkiler. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.
Soru 5: Bir bölgede yer şekillerinin engebeli olması, ulaşımı zorlaştırır ve yerleşmeyi sınırlar.
Bu durum, yerleşmelerin dağılışı üzerinde hangi faktörün etkili olduğunu gösterir?
A) İklim
B) Bitki örtüsü
C) Yer şekilleri
D) Su kaynakları
E) Toprak verimliliği
Çözüm: Yer şekillerinin engebeli olması, yerleşmeyi sınırlandıran bir faktördür. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
