🧪 AYT Kimya Elektrot Potansiyelleri: Hızlı Tekrar
Elektrot potansiyelleri, bir elektrokimyasal hücredeki yarı hücrelerin potansiyel farkını ölçmek için kullanılır. Bu değerler, redoks tepkimelerinin kendiliğinden gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini anlamamıza yardımcı olur.
- ⚡ Standart Elektrot Potansiyeli (E°): 25°C sıcaklıkta, 1 atm basınçta ve 1 M derişimdeki çözeltilerde ölçülen potansiyeldir.
- 🍎 İndirgenme Potansiyeli: Bir türün elektron alarak indirgenme eğilimini gösterir. Değeri ne kadar yüksekse, o kadar kolay indirgenir.
- 🍋 Yükseltgenme Potansiyeli: Bir türün elektron vererek yükseltgenme eğilimini gösterir. İndirgenme potansiyelinin ters işaretlisidir.
- 🔋 Hücre Potansiyeli (Ehücre): Bir elektrokimyasal hücredeki toplam potansiyel farkıdır. $E_{hücre} = E_{katot} - E_{anot}$ formülü ile hesaplanır.
⚗️ Elektrot Potansiyelleri: Soru Çözüm Teknikleri
Soru çözerken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- 🔑 Verilenleri Anlama: Soruda hangi yarı hücrelerin verildiğine ve potansiyel değerlerinin ne olduğuna dikkat edin.
- ⚖️ Denkleştirme: Redoks tepkimesini denkleştirin. Elektron alışverişinin doğru olduğundan emin olun.
- ➕ Hücre Diyagramı: Hücre diyagramını doğru bir şekilde oluşturun. Anot ve katodu belirleyin.
- 🧮 Formülü Uygulama: $E_{hücre} = E_{katot} - E_{anot}$ formülünü doğru bir şekilde uygulayın. Katot ve anotun potansiyel değerlerini doğru yerlere yerleştirin.
- ✔️ Sonucu Yorumlama: Eğer $E_{hücre}$ pozitif ise tepkime kendiliğinden gerçekleşir. Negatif ise tepkime kendiliğinden gerçekleşmez, dışarıdan enerji verilmesi gerekir.
🧲 Örnek Soru ve Çözümü
Aşağıdaki yarı hücre tepkimeleri verilmiştir:
$Zn^{2+}(aq) + 2e^- \rightarrow Zn(s) \quad E° = -0.76 V$
$Cu^{2+}(aq) + 2e^- \rightarrow Cu(s) \quad E° = +0.34 V$
Bu bilgilere göre, aşağıdaki hücre tepkimesinin standart hücre potansiyelini hesaplayınız:
$Zn(s) + Cu^{2+}(aq) \rightarrow Zn^{2+}(aq) + Cu(s)$
Çözüm:
- 🍎 Anot (Yükseltgenme): $Zn(s) \rightarrow Zn^{2+}(aq) + 2e^- \quad E° = +0.76 V$ (Çünkü yükseltgenme potansiyeli, indirgenme potansiyelinin ters işaretlisidir)
- 🍋 Katot (İndirgenme): $Cu^{2+}(aq) + 2e^- \rightarrow Cu(s) \quad E° = +0.34 V$
- 🔋 Hücre Potansiyeli: $E_{hücre} = E_{katot} - E_{anot} = 0.34 V - (-0.76 V) = 1.10 V$
Bu nedenle, hücre potansiyeli 1.10 V'tur. Tepkime kendiliğinden gerçekleşir.