Aziz Sancar, Türkiye'nin gururu, bilim dünyasının parlayan yıldızı... DNA onarımı konusundaki çığır açan çalışmalarıyla 2015 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülen bir bilim insanı. Peki, Aziz Sancar kimdir ve bu başarıya nasıl ulaşmıştır? İşte hayatına ve çalışmalarına yakından bir bakış.
Aziz Sancar, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kadim şehri Mardin'in Savur ilçesinde, çiftçi bir ailenin yedinci çocuğu olarak dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini Savur'da tamamladıktan sonra, 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden birincilikle mezun oldu.
Tıp fakültesini bitirdikten sonra bir süre Savur'da hekimlik yapan Sancar, bilimsel araştırmalara olan tutkusunun peşinden gitmeye karar verdi. Bu amaçla Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.
Aziz Sancar'ın bilimsel kariyerinin odak noktası, hücrelerin genetik bilgisini koruma mekanizmalarından biri olan DNA onarımı oldu. Özellikle nükleotid eksizyon onarımı (NER) mekanizması üzerine yaptığı çalışmalar, bu alanda devrim niteliğindeydi.
NER, hücrelerin DNA'sında meydana gelen hasarları, örneğin güneş ışınlarının neden olduğu hasarları, onarmasını sağlayan karmaşık bir süreçtir. Sancar ve ekibi, bu sürecin moleküler detaylarını aydınlatarak, DNA onarımının nasıl gerçekleştiğini ve bu sürecin bozulmasının kanser gibi hastalıklara nasıl yol açabileceğini ortaya koydular.
Aziz Sancar, DNA onarımı konusundaki çalışmaları nedeniyle 2015 yılında Tomas Lindahl ve Paul Modrich ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü. Bu ödül, Türkiye için büyük bir gurur kaynağı oldu. Sancar, ödül töreninde yaptığı konuşmada, bilimsel araştırmaların önemine vurgu yaparak gençlere ilham kaynağı oldu.
Nobel Ödülü'nü kazandıktan sonra da bilimsel çalışmalarına ara vermeden devam eden Sancar, North Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü'ndeki laboratuvarında araştırmalarına devam etmektedir. Ayrıca, Türkiye'deki bilimsel araştırmaların gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla çeşitli projeler yürütmektedir.
Aziz Sancar, Amerika'da yaşamasına rağmen Türkiye ile bağlarını hiçbir zaman koparmamıştır. Nobel Ödülü'nü kazandıktan sonra Türk bayrağı ile poz vermesi, Türkiye'ye olan bağlılığının en güzel örneklerinden biridir. Ayrıca, Nobel madalyasını Anıtkabir'e bağışlayarak, Mustafa Kemal Atatürk'e olan saygısını göstermiştir.
Aziz Sancar, bilimsel başarıları, mütevazı kişiliği ve Türkiye'ye olan bağlılığı ile örnek bir bilim insanıdır. Genç nesillere ilham kaynağı olan Sancar, bilim yolunda yılmadan çalışmanın ve hayallerin peşinden gitmenin önemini göstermektedir.
