Bağıl nem, havanın ne kadar "nemli" olduğunu ifade eden ve günlük hava durumu raporlarında sıkça duyduğumuz bir terimdir. Formülü şu şekildedir:
Bağıl Nem (%) = (Mutlak Nem / Maksimum Nem) x 100
Bu formülü anlamak için öncelikle "mutlak nem" ve "maksimum nem" kavramlarını bilmek gerekir.
Mutlak nem, belirli bir hacimdeki havanın içerdiği gerçek su buharı miktarıdır. Genellikle birim hacimdeki kütle (örneğin, gram/metreküp - g/m³) olarak ifade edilir. Bu, havada fiilen bulunan nemin ta kendisidir.
Maksimum nem, havanın belirli bir sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla su buharı miktarıdır. Havanın sıcaklığı arttıkça, daha fazla su buharı tutabilir, yani maksimum nemi artar. Bu nedenle maksimum nem, sıcaklığa bağlıdır.
Bağıl nem, havadaki mevcut nemin (mutlak nem), o sıcaklıkta alabileceği maksimum neme oranının yüzde olarak ifadesidir. Yani havadaki nemin doluluk oranını verir.
Bir örnekle açıklayalım:
Bağıl Nem = (11.5 / 23) x 100 = %50
Bu, havanın su buharı kapasitesinin yarısının dolu olduğu anlamına gelir. %100 bağıl nem, havanın artık daha fazla su buharı alamayacağı, yani doyma noktasına ulaştığı anlamına gelir ve bu durumda yağış, çiy veya sis oluşur.
💡 Unutmayın: Aynı mutlak nem değerine sahip hava, sıcaklığı düşükse yüksek bağıl neme, sıcaklığı yüksekse düşük bağıl neme sahip olacaktır. Bu nedenle sabah erken saatlerde çiy oluşumu gözlemlenirken, öğlen hava daha kuru hissedilir.