🎯 Nokta (.)
- 📌 Tanım: Cümlenin sonuna konur.
- ✍️ Örnek: Bugün hava çok güzel.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Tamamlanmış cümlelerin sonuna.
- ✅ Bazı kısaltmaların sonuna (Dr., Prof., vb.).
- ✅ Tarihlerde gün, ay ve yılı ayırmak için (23.04.1920).
❓ Soru İşareti (?)
- 📌 Tanım: Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur.
- ✍️ Örnek: Nereye gidiyorsun?
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Soru cümlelerinin sonuna.
- ✅ Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan bilgilerin yanına (1885 (?)).
! Ünlem İşareti (!)
- 📌 Tanım: Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşkınlık gibi duyguları anlatan cümle veya ifadelerin sonuna konur.
- ✍️ Örnek: Ne kadar güzel bir manzara!
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Şaşkınlık, korku, sevinç gibi duyguları ifade eden cümlelerin sonuna.
- ✅ Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra.
, Virgül (,)
- 📌 Tanım: Cümle içinde eş görevli kelime ve kelime gruplarını ayırmak için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Elma, armut, muz aldım.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Eş görevli kelimeleri ayırmak için.
- ✅ Sıralı cümleleri ayırmak için.
- ✅ Tırnak içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra.
; Noktalı Virgül (;)
- 📌 Tanım: Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Erkek çocuklara Ali, Can; kız çocuklara Ayşe, Fatma adını verdiler.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları ayırmak için.
- ✅ İki cümle arasında anlamca ilgi varsa.
: İki Nokta (:)
- 📌 Tanım: Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümle veya kelimelerin sonuna konur.
- ✍️ Örnek: Şunu unutmayın: Çalışmak başarının anahtarıdır.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Açıklama yapılacak cümle veya kelimelerin sonuna.
- ✅ Karşılıklı konuşmalarda konuşan kişiyi belirtmek için.
- ✅ Matematikte bölme işareti olarak.
" Tırnak İşareti (")
- 📌 Tanım: Başka birinden alınan sözleri belirtmek için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Atatürk, "Yurtta sulh, cihanda sulh." demiştir.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Başka birinden alınan sözleri belirtmek için.
- ✅ Özel olarak belirtilmek istenen kelimeler için.
' Tek Tırnak İşareti (')
- 📌 Tanım: Tırnak içinde tekrar tırnağa ihtiyaç duyulduğunda kullanılır.
- ✍️ Örnek: Öğretmenimiz " 'Yarın sınav var' dedi." şeklinde uyardı.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Tırnak içinde tekrar tırnağa ihtiyaç duyulduğunda.
- Kısa Çizgi (-)
- 📌 Tanım: Satıra sığmayan kelimeleri bölmek için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Bu-gün hava çok güzel.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Satıra sığmayan kelimeleri bölmek için.
- ✅ Ara sözleri veya ara cümleleri belirtmek için.
( ) Yay Ayraç (Parantez)
- 📌 Tanım: Cümle içindeki açıklamaları belirtmek için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Yunus Emre (1240-1321) önemli bir şairdir.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Cümle içindeki açıklamaları belirtmek için.
- ✅ Tiyatro metinlerinde hareketleri belirtmek için.
[ ] Köşeli Ayraç
- 📌 Tanım: Yay ayraç içinde tekrar ayraç kullanılması gerektiğinde veya alıntı yapılan metinlerde yazarın eklediği bilgileri belirtmek için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı] Bodrum'u anlatmıştır.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Yay ayraç içinde tekrar ayraç kullanılması gerektiğinde.
- ✅ Alıntı yapılan metinlerde yazarın eklediği bilgileri belirtmek için.
/ Eğik Çizgi
- 📌 Tanım: Yan yana yazılması gereken durumlarda kelimeleri veya sayıları ayırmak için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Adres: Ankara Cad./No: 10
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Yan yana yazılması gereken durumlarda kelimeleri veya sayıları ayırmak için.
- ✅ Şiirlerde dizeleri yan yana yazmak için.
\ Ters Eğik Çizgi
- 📌 Tanım: Genellikle bilgisayar programlamasında ve bazı özel durumlarda kullanılır.
- ✍️ Örnek: (Bilgisayar bağlamında örnek)
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Bilgisayar programlamasında dizinleri ayırmak için.
... Üç Nokta
- 📌 Tanım: Tamamlanmamış cümlelerin veya benzer örneklerin devam edeceğini belirtmek için kullanılır.
- ✍️ Örnek: Pazardan elma, armut, muz... aldım.
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ Tamamlanmamış cümlelerin sonuna.
- ✅ Benzer örneklerin devam edeceğini belirtmek için.
- ✅ Okuyucunun hayal gücüne bırakılan durumlarda.
^ Şapka İşareti
- 📌 Tanım: Türkçede artık yaygın olarak kullanılmamaktadır.
- ✍️ Örnek: (Tarihi bağlamda örnekler)
- 📚 Kullanım Alanları:
- ✅ (Tarihi) Yazılışları aynı anlamları farklı kelimeleri ayırt etmek için (â, î, û).
✍️ Örnek Soru 1:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama yanlışı yapılmıştır?
A) Ankara'ya yarın gideceğim.
B) Ne zaman geleceksin?
C) Eyvah, yangın çıkıyor!
D) Ali, Ayşe ve Fatma'yı çağırdım.
✍️ Örnek Soru 2:
"Kitap okumayı çok severim( ) özellikle romanları( )" cümlesindeki parantezlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri gelmelidir?
A) (.) (,)
B) (,) (;)
C) (,) (,)
D) (;) (,)
✍️ Örnek Soru 3:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti (') doğru kullanılmıştır?
A) Ankara'nın en güzel yeri Kızılay'dır.
B) 1923'de Cumhuriyet ilan edildi.
C) Mehmet'in kitabı kayboldu.
D) Hepsi
🧪 Test 1:
Aşağıdaki cümlenin doğru yazılışı nasıldır?
"Ahmet'e yarın gelicekmisin dedi"
A) Ahmet'e yarın gelicekmisin dedi?
B) Ahmet'e, yarın gelicekmisin dedi?
C) Ahmet'e "Yarın gelicekmisin?" dedi.
D) Ahmet'e "Yarın gelecek misin?" dedi.
🧪 Test 2:
"İstanbul( ) Türkiye'nin en kalabalık şehridir( )" cümlesindeki boşluklara hangi noktalama işaretleri gelmelidir?
A) (,) (.)
B) (;) (.)
C) (,) (!)
D) (;) (!)
🧪 Test 3:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Ünlem işareti her zaman cümlenin sonuna konur.
B) Virgül, her zaman eş görevli kelimeleri ayırmak için kullanılır.
C) Soru işareti, sadece soru cümlelerinin sonuna konur.
D) Nokta, tamamlanmış cümlelerin sonuna konur.
