# 📝 Ders Notu: Çek ve Senetlerde Sayıların Yazımı
📌 Giriş: Neden Doğru Yazım Hayati Önem Taşır?
Ticari hayatın vazgeçilmez araçları olan çek ve senetler, üzerlerinde yazılı olan tutarların hem rakamla hem de yazıyla eksiksiz ve hatasız yazılmasıyla hukuki geçerlilik kazanır. Yanlış veya farklı yazılan tutarlar, belgenin geçersiz sayılmasına, ödenmemesine ve ciddi hukuki uyuşmazlıklara yol açabilir. Bu ders notunda, bu kritik yazım kurallarını maddeler halinde öğreneceğiz.
🎯 Temel Kural: İki Şekil Zorunluluğu
Çek ve senetlerde para tutarı, mevzuat gereği mutlaka iki şekilde yazılmalıdır:
- 🔢 Rakamla (Sayısal Şekil): "Sayı Kutusu" veya "Tutar" bölümüne.
- ✍️ Yazıyla (Alfabetik Şekil): "Yazıyla" ibaresinin bulunduğu satıra.
Bu iki ifade birbiriyle tamamen uyumlu olmalıdır. Tutarlar arasında fark olması durumunda, yazıyla yazılan tutar geçerlidir.
📝 Yazıyla Yazım Kuralları (Alfabetik Şekil)
✍️ 1. Bitişik Yazım & "TL" ve "Kr." Kısaltmaları
- Yazı kısmı bitişik yazılır, aralara boşluk konmaz. Sonuna "Türk Lirası" yerine "TL" kısaltması eklenir.
- Kuruş kısmı varsa, lira kısmından sonra virgül (,) konur ve "kuruş" yerine "Kr." kısaltması kullanılır.
- Örnek: "BinbeşyüzyirmiTL,elliKr." şeklinde yazılır.
🔠 2. Büyük Harf Kullanımı ve Satır Sonu
- Yazıyla tutar, genellikle tamamen büyük harfle yazılır. Bu, tahrifatı (değiştirilme) önlemeye yardımcı olur.
- Yazı, satırın tamamını doldurmalı, boşluk kalmamalıdır. Kalan boşluğa, sahteciliği önlemek amacıyla çizgi (----) veya yıldız (****) gibi işaretler çizilir.
❌ 3. Yapılması Yasak Olanlar
- ⛔ Tutarın başına veya sonuna "yalnız", "az", "fazla" gibi ek kelimeler yazılmaz.
- ⛔ Rakamla yazımda nokta (.) veya virgül (,) kullanılmaz (örn: 1.500,50 yerine 150050).
- ⛔ Yazıyla yazımda harf dışında sembol (+, -, /) kullanılmaz.
🧮 Rakamla Yazım Kuralları (Sayısal Şekil)
- Rakamlar, sayı kutusunun sol tarafından başlayarak yazılır.
- Kuruş kısımları, lira kısmından virgül (,) ile ayrılır ve iki haneli yazılır (örn: 50 Kr. için ,50).
- Sayı kutusundaki boş haneler, sahteciliği önlemek için sıfır (0), çizgi (-) veya yıldız (*) ile doldurulur.
📊 Örnek Uygulamalar
| Tutar |
✅ Doğru Yazılış (Yazıyla) |
✅ Doğru Yazılış (Rakamla) |
❌ Yanlış Yazılış |
| 1.250 TL |
BİRİKİYÜZELLİTL****** |
1250,00 |
Bin iki yüz elli TL (boşluklu) |
| 5.478,35 TL |
BEŞBİRDÖRTYÜZYETMİŞSEKİZTL,OTUZBEŞKR. |
5478,35 |
5.478 TL 35 Kr. (nokta kullanımı) |
⚠️ Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar
- 🔐 İmza: Tutarlar yazıldıktan ve kontrol edildikten sonra imza atılmalıdır. Boş imzalı çek/senet risklidir.
- ✏️ Silgi/Kazıma: Üzerinde silinti, kazıntı veya düzeltme olan belgeler şüphe uyandırır ve kabul edilmeyebilir.
- 📄 Kopya: Çek ve senetler genellikle "kopya" veya "asıl" olarak bastırılır. Tüm kopyalardaki bilgiler aynı olmalıdır.
✅ Sonuç ve Hatırlatma
Çek ve senet düzenlerken, özellikle tutarın yazımında titiz, dikkatli ve kurala uygun davranmak, hem kendi hukuki güvenliğiniz hem de ticari ilişkilerinizin sağlığı için çok önemlidir. "Yazıyla yazılan tutar esastır" kuralını asla unutmayın. Bu kurallara uygun düzenlenmiş bir belge, ödeme aracı olarak güvenle kullanılabilir.
