Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) nokta çizgi alan

Question

CBS'de nokta, çizgi ve alan kavramlarını bir türlü tam olarak ayırt edemiyorum. Haritada bir şehri nokta olarak mı yoksa alan olarak mı göstermemiz gerektiği kafamı karıştırıyor. Ölçeğe göre bu temsillerin nasıl değiştiğini anlamakta zorlanıyorum.

Answer 1

Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Temel Nesneler: Nokta, Çizgi ve Alan

Coğrafi Bilgi Sistemleri'nde (CBS), dünyadaki tüm coğrafi özellikler genellikle üç temel nesne türü ile temsil edilir: Nokta, Çizgi ve Alan. Bu nesneler, karmaşık coğrafi verileri anlamlı ve analiz edilebilir bir şekilde modellememizi sağlar.

1. Nokta (Point)

Nokta, bir koordinat çifti (X, Y) ile tanımlanan ve boyutu olmayan bir konumu temsil eder. Harita üzerinde küçük bir simge veya işaretle gösterilir.

• Özellikleri: Sadece konum bilgisi taşır. Uzunluk veya alanı yoktur.
• Örnekler: Bir telefon kulübesi, trafik lambası, ağaç, bina girişi, kuyu, enerji direği.

2. Çizgi (Line / Polyline)

Çizgi, en az iki noktanın birleşmesiyle oluşan, başlangıcı ve sonu olan doğrusal bir nesnedir. Uzunluğu vardır ancak alanı yoktur.

• Özellikleri: Uzunluk bilgisi taşır. Alanı yoktur.
• Örnekler: Yollar, nehirler, demiryolu hatları, elektrik hatları, boru hatları, sınır çizgileri.

3. Alan (Polygon)

Alan, kapalı bir çizginin (poligon) oluşturduğu, sınırları belli bir bölgeyi temsil eder. Hem bir çevre uzunluğuna hem de bir alana sahiptir.

• Özellikleri: Çevre uzunluğu ve alan bilgisi taşır.
• Örnekler: Göl yüzeyi, bir parselin sınırları, bir ülkenin sınırları, ormanlık alan, bir binanın zeminden görünümü.

Neden Bu Ayrım Önemlidir?

Bu temel nesneler, CBS'de analiz yapmanın temelini oluşturur. Örneğin:

• Bir şehirdeki tüm okulları (nokta) haritalayıp, her birine 1 km mesafedeki nüfusu (alan içinde) hesaplayabilirsiniz.
• Bir nehrin (çizgi) yatağına yakın olan tarım arazilerini (alan) belirleyebilirsiniz.
• Bir doğalgaz hattının (çizgi) geçtiği ilçeleri (alan) listeleyebilirsiniz.

Bu üç temel nesne, gerçek dünyanın karmaşıklığını basitleştirerek, coğrafi verileri bilgisayar ortamında saklamamıza, görselleştirmemize ve üzerinde güçlü analizler yapmamıza olanak tanır.