Türk milletinin tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biri olan 29 Ekim 1923, sadece bir yönetim biçimi değişikliği değil, aynı zamanda çağdaş bir ulus inşasının başlangıcıdır. Cumhuriyet'in ilanı, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkıntıları üzerine kurulan genç Türkiye'nin, modern dünyadaki yerini almasını sağlayan temel taş olmuştur. Peki, bu büyük devrim bize somut olarak neler kazandırdı?
Saltanatın kaldırılması ve Cumhuriyet'in ilanı ile birlikte "egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi hayata geçirildi. Artık ülkenin kaderi, bir hanedanın değil, Türk halkının iradesi ile şekillenecekti. Bu, siyasi katılımın ve demokratik temellerin atılması anlamına geliyordu.
Cumhuriyet, beraberinde köklü hukuk reformlarını getirdi. 1924 Anayasası ve akabinde İsviçre Medeni Kanunu'nun kabulü ile:
Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Öğretim Birliği) ile eğitim millî ve bilimsel bir temele oturtuldu. Medreseler kapatıldı, karma eğitime geçildi ve okuryazarlık oranını artırmak için büyük seferberlik başlatıldı. Üniversite reformları ile yüksek öğretim modernleştirildi.
Cumhuriyet'in belki de en radikal değişiklikleri kadın hakları alanında yaşandı:
Kapitülasyonların kaldırılması ve millî iktisat politikaları ile ekonomik bağımsızlık hedeflendi. Aşar vergisinin kaldırılması, demiryolu ağının genişletilmesi, bankaların kurulması ve sanayi tesislerinin açılması (örneğin: Kayseri Uçak Fabrikası) bu dönemin somut kazanımlarındandır.
"Yurtta sulh, cihanda sulh" ilkesi ile barışçıl bir dış politika izlendi. Lozan Antlaşması ile tam bağımsızlık tescillendi ve Türkiye Cumhuriyeti, modern dünyada saygın bir devlet olarak tanındı.
Cumhuriyet'in ilanı, sadece bir yönetim değişikliği değil, toplumsal hayatın her alanını kapsayan köklü bir modernleşme ve aydınlanma projesiydi. Bugün sahip olduğumuz demokratik haklar, hukuk sistemi, eğitim olanakları ve sosyal hayattaki birçok özgürlük, bu büyük dönüşümün bize bıraktığı en değerli mirastır. Cumhuriyet, Türk milletine çağdaş bir kimlik, ulusal bir bilinç ve geleceğe güvenle bakma azmi kazandırmıştır.
📖 Bu mirası anlamak ve korumak, geçmişimize saygı, geleceğimize ise bir sorumluluktur.