Modern demokratik devletlerin temelini oluşturan kuvvetler ayrılığı ilkesi, devlet gücünün tek elde toplanmasını engelleyerek özgürlüklerin ve hukukun üstünlüğünün garantisidir. Bu ilke, devletin üç temel fonksiyonunu birbirinden bağımsız organlara verir: yasama, yürütme ve yargı.
Yasama, devletin en temel fonksiyonlarından biridir ve toplumun ihtiyaçlarına göre kurallar koyma yetkisini ifade eder.
Türkiye'de yasama yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) aittir. TBMM, halkın oylarıyla seçilen milletvekillerinden oluşur ve genel oyla seçilir.
Yürütme, yasama organının koyduğu kuralları uygulama ve yürütme yetkisidir. Bu organ, devletin günlük işleyişinden sorumludur.
Türkiye'de yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından Anayasa'ya ve kanunlara uygun olarak yerine getirilir.
Yargı, devletin en temel fonksiyonlarından biri olup, hukuk kurallarının somut olaylara uygulanması ve uyuşmazlıkların çözülmesi işlevidir.
Türkiye'de yargı yetkisi, bağımsız mahkemeler tarafından kullanılır. Yargı organı; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesi gibi yüksek yargı organlarından oluşur.
Devletin üç temel organı birbirinden bağımsız olsa da tamamen ayrı değildir. Aralarında fonksiyonel bir işbirliği ve denge bulunur:
Devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı, modern demokratik sistemin vazgeçilmez unsurlarıdır. Bu organların birbirinden bağımsız olması, ancak aralarında fonksiyonel bir denge bulunması, hem devletin etkin işleyişini hem de birey hak ve özgürlüklerinin korunmasını sağlar. Kuvvetler ayrılığı ilkesi, despotizmin önlenmesi ve hukuk devletinin garantisi olarak demokratik sistemin temel taşıdır.