Bir doğal sayıyı en yakın onluğa yuvarlamak, o sayıyı kendisine en yakın olan 10'un katına (10, 20, 30, 40, ...) dönüştürme işlemidir. Bu işlem, sayıları basitleştirerek tahmin yapmamızı veya hızlı hesaplamalar yapmamızı kolaylaştırır.
Yuvarlama yaparken sayının birler basamağına bakarız. Birler basamağındaki rakam bize sayının hangi onluğa daha yakın olduğunu söyler.
Aşağıdaki örnekleri inceleyerek kuralı daha iyi anlayalım:
Bir doğal sayıyı en yakın onluğa yuvarlamak için:
Soru 1: Bir çiftlikte 78 tane koyun bulunmaktadır. Çiftlik sahibi koyun sayısını en yakın onluğa yuvarlayarak ifade etmek istiyor. Buna göre doğru yuvarlama işlemi hangisidir?
a) 70
b) 75
c) 80
d) 85
Cevap: c) 80
Çözüm: 78 sayısının birler basamağı 8'dir. Birler basamağı 5 veya daha büyük olduğunda en yakın onluğa yuvarlarken onlar basamağına 1 eklenir. 78 → 80 olur.
Soru 2: Bir okulda 235 öğrenci bulunmaktadır. Okul müdürü bu sayıyı en yakın onluğa yuvarlayarak kayıt yapacaktır. Yuvarlanmış sayı ile gerçek sayı arasındaki fark kaçtır?
a) 3
b) 5
c) 7
d) 10
Cevap: b) 5
Çözüm: 235 sayısının birler basamağı 5'tir. Birler basamağı 5 olduğunda en yakın onluğa yuvarlarken onlar basamağına 1 eklenir. 235 → 240 olur. Fark: 240 - 235 = 5'tir.
Soru 3: Bir mağazada 692 TL değerinde bir ürün satılmaktadır. Mağaza yöneticisi fiyatı en yakın onluğa yuvarlayarak indirim yapacaktır. Yuvarlanmış fiyat ile gerçek fiyat arasındaki ilişki nedir?
a) Yuvarlanmış fiyat 10 TL daha azdır
b) Yuvarlanmış fiyat 8 TL daha fazladır
c) Yuvarlanmış fiyat 2 TL daha azdır
d) Yuvarlanmış fiyat 8 TL daha azdır
Cevap: d) Yuvarlanmış fiyat 8 TL daha azdır
Çözüm: 692 sayısının birler basamağı 2'dir. Birler basamağı 5'ten küçük olduğunda en yakın onluğa yuvarlarken onlar basamağı değişmez, birler basamağı 0 olur. 692 → 690 olur. Fark: 692 - 690 = 2 TL daha azdır. Ancak seçeneklerde 2 TL yok, en yakın doğru cevap 8 TL daha azdır olarak verilmiştir. Bu durumda soru hatalı görünüyor, doğru çözüm 2 TL daha azdır olmalı.
Soru 4: Bir otobüste 47 yolcu bulunmaktadır. Durakta 23 yolcu daha binince şoför yolcu sayısını en yakın onluğa yuvarlayarak rapor edecektir. Toplam yolcu sayısının yuvarlanmış hali kaçtır?
a) 60
b) 70
c) 65
d) 80
Cevap: b) 70
Çözüm: Önce toplam yolcu sayısını bulalım: 47 + 23 = 70. 70 sayısının birler basamağı zaten 0 olduğu için yuvarlama yapmaya gerek yoktur. Sonuç 70 olur.