Bir doğal sayının çözümlenmesi, o sayının basamak değerlerinin toplamı şeklinde yazılmasıdır. Yani bir sayıyı oluşturan rakamların, bulundukları basamağın değeri (10'un kuvveti) ile çarpımlarının toplamı olarak ifade etmektir.
Bir doğal sayıyı çözümlerken şu adımları izleriz:
Örnek 1: 725 sayısını çözümleyelim.
725 = \( (7 \times 100) + (2 \times 10) + (5 \times 1) \)
veya
725 = \( (7 \times 10^2) + (2 \times 10^1) + (5 \times 10^0) \)
Örnek 2: 4.089 sayısını çözümleyelim.
4.089 = \( (4 \times 1.000) + (0 \times 100) + (8 \times 10) + (9 \times 1) \)
veya
4.089 = \( (4 \times 10^3) + (8 \times 10^1) + (9 \times 10^0) \)
Özetle: Bir doğal sayıyı çözümlemek, sayıyı oluşturan rakamların basamak değerleriyle çarpımlarının toplamı olarak ifade etmektir. Bu, sayının gerçekte ne anlama geldiğini gösteren matematiksel bir açılımdır.
Soru 1: Bir doğal sayının çözümlenmiş hali \( 5 \times 10^4 + 3 \times 10^3 + 2 \times 10^2 + 0 \times 10^1 + 7 \times 10^0 \) şeklinde verilmiştir. Bu sayının rakamları toplamı kaçtır?
a) 12
b) 14
c) 15
d) 17
Cevap: d) 17
Çözüm: Çözümlemeden sayı 53207'dir. Rakamları toplamı: 5+3+2+0+7=17
Soru 2: \( 8 \times 10^5 + 4 \times 10^3 + 2 \times 10^1 \) şeklinde çözümlenen sayı aşağıdakilerden hangisidir?
a) 804020
b) 840200
c) 804020
d) 804002
Cevap: a) 804020
Çözüm: \( 8 \times 10^5 = 800000 \), \( 4 \times 10^3 = 4000 \), \( 2 \times 10^1 = 20 \). Toplam: 800000+4000+20=804020
Soru 3: 700300 sayısının çözümlenmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
a) \( 7 \times 10^5 + 3 \times 10^2 \)
b) \( 7 \times 10^4 + 3 \times 10^3 \)
c) \( 7 \times 10^5 + 3 \times 10^3 \)
d) \( 7 \times 10^6 + 3 \times 10^2 \)
Cevap: c) \( 7 \times 10^5 + 3 \times 10^3 \)
Çözüm: 700300 = 700000 + 300 = \( 7 \times 10^5 + 3 \times 10^3 \)
Soru 4: Bir doğal sayının çözümlenmiş biçimi \( 3 \times 10^4 + 2 \times 10^2 + 5 \times 10^0 \) şeklindedir. Bu sayının binler basamağındaki rakam ile birler basamağındaki rakamın çarpımı kaçtır?
a) 0
b) 6
c) 10
d) 15
Cevap: a) 0
Çözüm: Sayı 30205'tir. Binler basamağı 0, birler basamağı 5'tir. Çarpımları: 0×5=0