Dünya üzerindeki depremler rastgele dağılmamıştır. Depremlerin büyük bir çoğunluğu, levha sınırları boyunca meydana gelir ve bu bölgeler "deprem kuşakları" olarak adlandırılır. Bu kuşaklar, yer kabuğunu oluşturan levhaların birbirleriyle etkileşime girdiği hareketli bölgelerdir.
Dünyada en aktif iki büyük deprem kuşağı bulunmaktadır:
Bu kuşak, adını Pasifik Okyanusu'nu çevreleyen bir at nalı şeklindeki hattan alır. Dünyadaki depremlerin ve volkanik patlamaların yaklaşık %90'ı bu kuşakta meydana gelir. Bu nedenle "Ateş Çemberi" olarak da bilinir.
Bu kuşak, esas olarak okyanus levhalarının kıta levhalarının altına dalması (yitim-zonu) veya levhaların yanal olarak birbirini sıyırması (transform fay) sonucu oluşur. Bu şiddetli levha hareketleri, büyük depremlere ve yoğun volkanik faaliyete neden olur.
💡 Örnek: 2011'de Japonya'da meydana gelen ve büyük bir tsunamiye yol açan 9.0 büyüklüğündeki Tōhoku depremi, Pasifik levhasının Kuzey Amerika levhasının altına dalması sonucu oluşmuştur.
Bu kuşak, esas olarak kıta-kıta çarpışmasının yaşandığı bölgelerden oluşur. Dünyadaki depremlerin yaklaşık %5-6'sı bu kuşakta meydana gelir. Depremler genellikle çok derinde olmaz, bu nedenle yüzeyde büyük hasara yol açabilirler.
Bu kuşağın oluşumundaki temel sebep, Afrika ve Hint-Avustralya levhalarının kuzeye doğru hareket ederek Avrasya levhası ile çarpışmasıdır. Bu devam eden çarpışma, Alp dağlarının ve Himalayalar'ın yükselmesine ve bölgede şiddetli sıkışmalı depremlere neden olmaktadır.
💡 Örnek: 1999 Gölcük ve 2023 Kahramanmaraş depremleri, bu kuşak içindeki fay hatlarının hareketi sonucu meydana gelmiştir.
Bu iki ana kuşağın dışında, Okyanus Ortası Sırtlar gibi daha az aktif deprem bölgeleri de bulunmaktadır.
