Epirojenez, kıtaların geniş alanlarında yavaş, dikey yönlü ve uzun süreli alçalma ve yükselme hareketleridir. Bu hareketler genellikle dengelenme (izostazi) prensibi ile açıklanır. Yerkabuğu, mantonun üzerinde bir sal gibi yüzer ve üzerindeki yük değişimlerine bağlı olarak alçalır veya yükselir.
Bu olay, epirojenezin en bilinen ve en net örneklerinden biridir. Son Buzul Çağı'nda (Pleistosen) İskandinavya bölgesi kalın bir buzul tabakası ile kaplanmıştı. Bu buzul tabakasının ağırlığı, kıta kabuğunu manto içine doğru bastırmıştı.
Buzul Çağı'nın sona ermesiyle birlikte buzullar eridi ve kıta üzerindeki muazzam yük kalktı. İzostatik dengenin sağlanması için kıta kabuğu yükselmeye başladı. Bu yükselme günümüzde de devam etmektedir.
🎯 Sonuç: İskandinavya Yükselmesi, Dünya'nın dinamik yapısını ve iklim değişikliklerinin yerkabuğu üzerindeki uzun vadeli etkilerini anlamamız açısından çok değerli bir doğa laboratuvarıdır.
