İsimler, insanlık tarihinin en kadim ve anlam yüklü miraslarından biridir. Her ismin ardında bir hikâye, bir kültür ve derin bir anlam yatar. Eylül ismi de Türkçede hem şiirsel bir tınıya hem de köklü bir tarihe sahip olan özel isimlerden biridir. Bu yazıda, Eylül isminin anlamını, kökenini, kullanımını ve taşıdığı duygusal çağrışımları inceleyeceğiz.
Eylül ismi, dilimize Arapçadan geçmiş bir kelimedir. Kökeni, Süryanice "Elul" veya İbranice "Elul" (אֱלוּל) ay adına dayanır. Bu ay, Musevi takviminde hasat zamanını ve yılın sonuna yaklaşıldığını simgeler. Arapçaya "Eylül" olarak geçen kelime, Osmanlı döneminde Türkçeye de aynı şekilde, Gregoryen takviminin 9. ayının adı olarak yerleşmiştir.
İlginç bir detay olarak, Batı dillerindeki "September" (Latince "yedi" anlamındaki "septem"den) kelimesi ile Eylül'ün kökeni tamamen farklıdır. Bu da takvimlerin ve kültürlerin zamanı nasıl farklı adlandırdığının bir göstergesidir.
Eylül ayı, özellikle Türkiye ve Kuzey Yarımküre'de çok güçlü duygusal ve kültürel çağrışımlara sahiptir. Bu çağrışımlar, isme de derin bir anlam katmıştır:
Eylül, 1990'lı yıllardan itibaren Türkiye'de kız çocuklarına verilen popüler bir isim haline gelmiştir. Hem Türkçe hem de evrensel bir ay adı olması, telaffuzunun kolay ve melodik olması bu popülerliğin sebeplerindendir.
İsimlerin kişilik üzerinde doğrudan etkisi olmasa da, kültürel olarak bazı özelliklerle bağdaştırılır. Eylül ismi genellikle şu özelliklerle ilişkilendirilir:
Eylül, sadece bir ayın ya da bir ismin ötesinde, içinde mevsimsel döngüleri, kültürel geçişleri ve derin duyguları barındıran bir kavramdır. Kökleri kadim dillere uzanan, dilimizde ve edebiyatımızda özel bir yeri olan bu isim, hem doğanın hem de insan hayatının bir yansıması gibidir. Bir çocuğa Eylül ismini vermek, ona doğanın ritmini, değişimin güzelliğini ve sanatın inceliğini hatırlatan bir miras bırakmak anlamına gelir.
İsimler, bize verilen ilk ve en kalıcı armağanlardandır. Eylül de, bu anlam dünyasında, her telaffuz edildiğinde sonbahar rüzgarının hışırtısını ve yeni bir başlangıcın heyecanını getiren, şiirsel bir seçimdir.