avatar
Bilgi Arayan
105 puan • 26 soru • 8 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Fiilimsiler konu anlatımı

Fiilimsiler konusunu genel olarak anlıyorum ama fiilimsi eklerini birbirine karıştırıyorum. Cümle içinde isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiilleri nasıl ayırt edeceğimi tam olarak kavrayamadım. Bu konuyu basit örneklerle anlatan bir kaynak arıyorum.
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
miraykz
2040 puan • 12 soru • 247 cevap
# Fiilimsiler Konu Anlatımı

🎯 Fiilimsi (Eylemsi) Nedir?

Fiilimsiler, fiillerden türeyen ancak fiiller gibi çekimlenemeyen; cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılan sözcüklerdir. Fiillerin "eylem" anlamını taşırken cümlede farklı görevler üstlenirler.

📚 Fiilimsi Türleri

1️⃣ İsim-Fiiller (Mastarlar) 📝

Fiillere -ma, -ış, -mak ekleri getirilerek oluşturulur. Cümlede isim görevinde kullanılırlar.

  • Örnekler:
  • 🎬 Sinemaya gitmeyi çok severim. (Nesne)
  • 🏃 Koşuşunu hayranlıkla izledim. (Nesne)
  • 📖 Okumak en büyük tutkumdur. (Özne)

2️⃣ Sıfat-Fiiller (Ortaçlar) 🎭

Fiillere -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş ekleri getirilerek oluşturulur. Cümlede sıfat görevinde kullanılırlar.

  • Örnekler:
  • 👨‍🏫 Konuşan öğrenci sınıftan çıktı.
  • 📚 Okuyacak kitap kalmadı.
  • 🏠 Yıkılası bina en sonunda yıkıldı.
  • 🍞 Bitmez tükenmez işler beni yoruyor.

3️⃣ Zarf-Fiiller (Bağ-Fiiller/Ulaçlar) 🔗

Fiillere -ip, -erek, -meden, -ince, -ken, -eli, -dikçe, -e ... -e, -meksizin, -cesine gibi ekler getirilerek oluşturulur. Cümlede zarf görevinde kullanılırlar.

  • Örnekler:
  • 🏃 Koşarak okula gitti. (Durum zarfı)
  • 🎂 Pasta yapıp misafirlere ikram etti.
  • Uyanır uyanmaz kahvaltı yaptı. (Zaman zarfı)
  • 💪 Çalıştıkça başarılı oluyor. (Zaman zarfı)

🎓 Fiilimsilerin Özellikleri

  • ✅ Fiil kök veya gövdelerinden türetilirler
  • ✅ Fiil anlamını taşırlar ama fiil gibi çekimlenemezler
  • ✅ Cümlede isim, sıfat veya zarf görevi üstlenirler
  • ✅ Olumsuzluk eki (-me, -ma) alabilirler
  • ✅ Özne, nesne, tümleç olabilirler

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • ❌ Fiilimsi ekleri bazen kalıcı isim yapabilir: dondurma, çakmak, dolma gibi
  • ❌ Sıfat-fiiller zamanla kalıcı sıfat olabilir: yırtık elbise, açık pencere
  • ✅ Fiilimsi bulunan cümleler genellikle girişik birleşik cümle yapısındadır

🔍 Pratik İpuçları

  • 🔎 Fiilimsileri bulmak için: "Bu sözcük fiil mi?" diye sorun
  • 🔎 Fiil ise: "Çekimlenebilir mi?" diye kontrol edin
  • 🔎 Çekimlenemiyorsa ve fiil anlamı taşıyorsa fiilimsidir
  • 🔎 Hangi tür olduğunu belirlemek için cümledeki görevine bakın

Fiilimsileri doğru tespit etmek, cümle çözümlemede ve anlam ilişkilerini kurmada büyük önem taşır. Bol bol pratik yaparak bu konuyu iyice pekiştirebilirsiniz! 📖✨

Yorumlar