Hız denklemi, genellikle kimyasal reaksiyonların hızını ifade etmek için kullanılır ve reaktanların derişimleri ile reaksiyon hızı arasındaki ilişkiyi matematiksel olarak gösterir. Peki, bu denklemde katılar ve sıvılar yer alır mı? 🤔
Kimyasal kinetikte, saf katıların ve saf sıvıların derişimleri sabit kabul edilir. Bu nedenle, hız denkleminde bu maddelerin derişimleri yazılmaz. Bunun yerine, hız ifadesi sadece gaz fazındaki reaktanların veya çözeltideki maddelerin derişimlerine bağlıdır.
Aşağıdaki reaksiyonu ele alalım:
\( \text{C}(k) + \text{O}_2(g) \rightarrow \text{CO}_2(g) \)
Bu reaksiyonun hız denklemi:
\( \text{Hız} = k[\text{O}_2]^n \)
Burada, C(k) katı halde olduğu için hız denkleminde yer almamıştır. Sadece gaz fazındaki O₂'nin derişimi hız ifadesinde kullanılmıştır.
Başka bir örnek:
\( 2\text{Na}(k) + 2\text{H}_2\text{O}(s) \rightarrow 2\text{NaOH}(çöz) + \text{H}_2(g) \)
Bu reaksiyonda Na katı, H₂O ise saf sıvıdır. Hız denklemi:
\( \text{Hız} = k \)
Bu, sıfırıncı dereceden bir reaksiyondur ve hız, reaktanların derişimine bağlı değildir. Çünkü hem katı hem de saf sıvı reaktanların derişimleri sabittir.
