KPSS Türkçe: İsim Tamlamaları Konu Anlatımı
📚 KPSS Türkçe: İsim Tamlamaları Konu Anlatımı
İsim tamlamaları, KPSS Türkçe sorularında sıkça karşımıza çıkan önemli bir konudur. Bu konu, hem dil bilgisi sorularında hem de anlam bilgisi sorularında doğrudan veya dolaylı olarak ölçülmektedir. İşte KPSS'ye yönelik isim tamlamaları ders notları:
🔍 İsim Tamlaması Nedir?
En az iki ismin belirli eklerle bir araya gelerek oluşturduğu, aralarında anlamca ilişki bulunan söz öbeklerine isim tamlaması denir.
📝 İsim Tamlaması Türleri
1. 🏷️ Belirtili İsim Tamlaması
- Yapısı: Tamlayan (-ın) + Tamlanan (-ı/sı)
- Özellikleri: Tamlayan ve tamlanan ek alır
- Örnekler: "kitabın kapağı", "okulun bahçesi", "çocuğun oyuncağı"
- KPSS İpucu: Tamlayan düşebilir: "Arabasını yıkamış" → "Onun arabasını"
2. 🏷️ Belirtisiz İsim Tamlaması
- Yapısı: Tamlayan (eksiz) + Tamlanan (-ı/sı)
- Özellikleri: Sadece tamlanan ek alır
- Örnekler: "okul kapısı", "ders kitabı", "yaz mevsimi"
- KPSS İpucu: Sıfat görevi üstlenebilir: "Ahşap kapı" gibi
3. 🏷️ Zincirleme İsim Tamlaması
- Yapısı: En az üç ismin birleşmesi
- Özellikleri: İç içe geçmiş tamlamalar
- Örnekler: "okulun bahçe kapısı", "evin mutfak dolabı"
- KPSS İpucu: Uzun paragraf sorularında sık görülür
4. 🏷️ Takısız İsim Tamlaması
- Yapısı: Tamlayan (eksiz) + Tamlanan (eksiz)
- Özellikleri: Hiç ek almazlar
- Örnekler: "altın yüzük", "tahta köprü", "cam vazo"
- KPSS İpucu: Sıfat tamlamasıyla karıştırılabilir, dikkat!
🎯 KPSS'de Çıkan Önemli Noktalar
- ✅ Tamlayan ile tamlananın yer değiştirebildiği durumlar: "Güzel bahçesi vardı okulun"
- ✅ Tamlayan ekinin (-ın) kaynaştırma harfi alması: "araba-n-ın tekeri"
- ✅ Tamlanan ekinin ünlü uyumuna uyması: "ev-i", "okul-u"
- ✅ Belirtisiz isim tamlamalarının kalıplaşması: "Hanımeli", "Aslanağzı"
⚠️ Karıştırılan Durumlar
- ❌ Sıfat Tamlaması vs İsim Tamlaması: "Mavi araba" (sıfat) - "Arabanın kapısı" (isim)
- ❌ Tamlayan Eki vs İlgi Zamiri: "Onunki duruyor" (ilgi zamiri) - "Onun kalemi" (tamlayan)
- ❌ İyelik Eki vs Tamlanan Eki: "Kalemim" (iyelik) - "Benim kalemim" (tamlanan)
📖 KPSS Çıkmış Soru Tipleri
- 🔸 "Aşağıdakilerden hangisi belirtili isim tamlamasıdır?"
- 🔸 "Verilen cümledeki isim tamlamalarını bulunuz"
- 🔸 "Tamlayanı düşmüş isim tamlamalarını tespit ediniz"
- 🔸 "Zincirleme isim tamlaması içeren cümleleri belirleyiniz"
💡 Pratik Çözüm Teknikleri
1. Ek kontrolü yap: Tamlayan ve tamlanan eklerini kontrol et
2. Anlam ilişkisi kur: Kelimeler arasında anlam bağı olmalı
3. Yer değiştirme testi: Tamlayan ve tamlanan yer değiştirebiliyor mu?
4. Sıfat testi: Sıfat tamlaması olma ihtimalini elediğinden emin ol
🎯 KPSS Hatırlatması: İsim tamlamaları konusu, Türkçe testinde ortalama 1-2 soru direkt olarak gelmektedir. Ayrıca anlam bilgisi sorularında da dolaylı olarak bu bilgiler kullanılmaktadır.
