İslam dini, inanç ve amelleri bir bütün olarak ele alan kapsamlı bir hayat nizamıdır. Bu bütünlüğün pratikteki en özlü ifadelerinden biri, her Müslüman'ın yerine getirmekle yükümlü olduğu "İslam'ın Şartları"dır. Bu şartlar, İslam'ın temel ibadet ve ahlaki ilkelerini oluşturur ve inancın günlük hayata yansımasının ana hatlarını çizer.
Geleneksel olarak İslam'ın beş temel şartı bulunur. Bu şartlar, hadis-i şeriflerde de belirtildiği üzere, İslam'ın üzerine kurulduğu temeller olarak kabul edilir. İşte sırasıyla İslam'ın beş şartı:
İslam'ın ilk ve en temel şartıdır. "Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûlüh" (Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhemmed'in O'nun kulu ve elçisi olduğuna şahitlik ederim) cümlesini inanarak söylemek. Bu, kişinin Müslüman olduğunu ilan etmesi ve inancının özünü teşkil eder.
Günde beş vakit (sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı) belirli kurallara uygun olarak namaz kılmak. Namaz, kulun Allah ile doğrudan bağlantısını sağlayan, günlük hayatın ritmini dini bir disipline göre düzenleyen temel ibadettir. Ergenlik çağına ulaşmış, akıl sağlığı yerinde her Müslüman'a farzdır.
Belirli bir malî birikime (nisap miktarı) sahip olan Müslümanların, yılda bir kez mallarının belirli bir oranını (genellikle %2.5) ihtiyaç sahiplerine vermesi. Zekât, İslam'ın sosyal adalet ve dayanışma mekanizmasının en önemli araçlarından biridir ve maddi temizliği simgeler.
Hicri takvimin 9. ayı olan Ramazan ayında, her gün tan yerinin ağarmasından güneş batıncaya kadar yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak. Oruç, nefsi terbiye etmek, sabrı öğretmek, fakirlerin halini anlamak ve takvayı geliştirmek için farz kılınmıştır.
Maddi ve bedeni imkânı yerinde olan Müslümanların ömürlerinde bir defa, İslam'ın kutsal şehri Mekke'de bulunan Kâbe'yi ve civarındaki kutsal yerleri belirli zamanlarda ziyaret ederek yapmaları gereken ibadettir. Hac, tüm Müslümanların eşitliğini ve kardeşliğini simgeler.
Bu beş şart, sadece mekanik bir ibadet listesi değil, birbirini tamamlayan bütünsel bir sistem oluşturur:
İslam'ın şartları, bu dinin sadece inanç boyutunu değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi olduğunu gösteren temel taşlardır. Her biri, Müslüman bireyin Allah ile, kendisiyle ve toplumla olan ilişkisini düzenler ve anlamlandırır. Bu şartların özü, kulun Yaratıcı'sına olan bağlılığını, teslimiyetini (İslam) ve bu bağlılığın günlük hayattaki somut yansımalarını ifade eder.
Bu temel ibadetler, Müslüman kimliğinin ortak ve evrensel pratiklerini oluşturarak, dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlar arasında görünür bir birlik ve kardeşlik bağı tesis eder.
