Bu soruyu coğrafya ve şehir planlama açısından ele almak gerekir. İstanbul, birden fazla önemli fonksiyonu aynı anda bünyesinde barındıran, bu nedenle de çok fonksiyonlu bir şehir olarak tanımlanır.
1. Ticaret ve Finans Fonksiyonu
İstanbul, hem Türkiye'nin hem de bölgenin en önemli ticaret ve finans merkezidir.
- Borsa İstanbul (BIST) burada bulunur.
- Yerli ve yabancı bankaların genel müdürlükleri, çok sayıda şirketin merkezi İstanbul'dadır.
- Limanları, serbest bölgeleri ve dev havalimanı ile küresel ticaret ağının önemli bir düğüm noktasıdır.
2. Sanayi ve Üretim Fonksiyonu
Şehir, otomotiv, tekstil, kimya, elektronik ve gıda gibi pek çok sektörde önemli bir üretim üssüdür. Organize sanayi bölgeleri ve teknoparklar bu fonksiyonu güçlendirir.
3. Turizm Fonksiyonu
İstanbul, tarihi ve kültürel mirasıyla dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından biridir.
- Ayasofya, Topkapı Sarayı, Sultanahmet Camii, Kapalıçarşı gibi tarihi yapılar milyonlarca turisti çeker.
- Kongre turizmi ve kruvaziyer turizmi de oldukça gelişmiştir.
4. Kültür ve Eğitim Fonksiyonu
İstanbul, bir kültür ve eğitim başkentidir.
- Pek çok köklü ve yeni üniversite (İstanbul Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi vb.) burada bulunur.
- Müzeleri, sanat galerileri, tiyatroları, konser salonları ve festivalleri ile kültür-sanat hayatının merkezidir.
5. Ulaşım ve Lojistik Fonksiyonu
İstanbul, Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan benzersiz bir konuma sahiptir.
- İstanbul Boğazı, deniz ulaşımı için hayati bir suyoludur.
- İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı ile dünyanın dört bir yanına bağlantı sağlar.
- Marmaray, metrobüs ve metro hatları ile kentsel ve bölgesel ulaşımın merkezindedir.
Sonuç olarak, İstanbul'un tek bir fonksiyonla açıklanamayacak kadar karmaşık ve güçlü bir yapısı vardır. Yukarıda sayılan tüm bu fonksiyonlar, İstanbul'u bir küresel şehir (dünya şehri) haline getirmiştir.